Aktualności

Milicja Miejska m.st. Warszawy 1916-1918

Data publikacji 24.10.2019

Tworzenie rodzimych organów porządku prawnego zaczęto już w trakcie pierwszej wojny światowej, kiedy doszło do rozbicia jedności interesów państw zaborczych. Instytucje o charakterze policyjnym, które wówczas powstawały, miały różny charakter, były m.in. zależne od władz samorządowych, politycznych lub reprezentujących instytucje obywatelskie.

Mnogość dorywczo powstających  organizacji porządku publicznego nie pozwala na przytoczenie wszystkich. Milicja Miejska rozwijała się przede wszystkim na terenie byłego Królestwa Polskiego i do końca swej działalności nie stanowiła jednolitej organizacji kierowanej przez władze centralne. Formalnie Milicję Miejską m.st. Warszawy powołano 1 lutego 1916 r. Milicja Miejska została utworzona przez władze gminne (magistrat znajdujący się pod kontrolą władz okupacyjnych), w związku z czym miała charakter policji miejskiej do utrzymania porządku w czasie przejściowym, gdy władza państwowa nad krajem nie była jeszcze ustalona. Po ukonstytuowaniu się Rady Regencyjnej w październiku 1917 r., jako formalnej najwyższej władzy tymczasowej w Królestwie Polskim, oczywiście zależnej od Niemiec i Austro-Węgier, ówczesne władze nałożyły obowiązek na zarządy miejskie tworzenia i utrzymania formacji bezpieczeństwa, tj. Milicji Miejskiej. Zakres działania MM był bardzo szeroki, głównym jej zadaniem natomiast było utrzymanie spokoju, bezpieczeństwa publicznego, porządku i zapobieganie niebezpieczeństwu. Milicja Miejska była organem pomocniczym władz wojskowych i administracyjnych, podległe prezydentowi cesarsko-niemieckiej policji. Akty prawne mówiące o działalności  MM zostały przede wszystkim określone w umowie z 15 stycznia 1916 roku Prezydenta m.st. Warszawy z cesarsko - niemieckim prezydentem policji, noszącej tytuł „Nowej organizacji MM” oraz przez regulamin służbowy funkcjonariuszy dla MM wydany przez cesarsko - niemieckiego prezydenta policji 25 stycznia 1916 r. Także rozporządzenie prezydenta m.st. Warszawy oraz dodatkowe rozporządzenie cesarsko - niemieckiego prezydenta policji, które są zawarte w rozkazach dziennych bądź w aneksach do tych rozkazów.

Formalnie kres działalności Milicji Miejskiej przyniósł dekret naczelnika państwa Józefa Piłsudskiego z 9 stycznia 1919 r. mówiący o organizacji Policji Komunalnej. Był to kolejny krok do ujednolicenia służb bezpieczeństwa publicznego. Policję Komunalną organizować miały zarządy gmin i powiatowe organy samorządowe, przy czym władza zwierzchnia należała do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Większość funkcjonariuszy MM włączono do nowo organizowanych struktur Policji Komunalnej.

Historia Milicji Miejskiej będąca jednym z elementów wystawy pt. „Od Policji Państwowej do Policji”, została w dniu dzisiejszym zaprezentowana uczniom z Liceum Sportowego z Zespołu Szkół Ogólnokształcących i Sportowych w Pruszkowie. Na koniec, zgodnie z tradycją Biura zwiedzili zrekonstruowany gabinet gen. insp. Kordiana Józef Zamorskiego, ostatniego komendanta PP.

Źródło: BEH-MP KGP fot. Radosław Szleszyński

Powrót na górę strony