Biuro Edukacji Historycznej - Muzeum Policji
Komendy Głównej Policji

Gniadosze i siwki długo dzierżyły pozycję lidera w policyjnym transporcie. Choć na łamach branżowej prasy już w latach 20-tych wróżono im rychły koniec, to właściwie przez cały okres międzywojnia miały się zupełnie dobrze.

Napad na Stołpce, przygraniczne miasteczko w woj. nowogródzkim, przeprowadzony nocą z 3 na 4 sierpnia 1924 roku przez sowieckich dywersantów, trwał godzinę. W nierównej walce z przeszło stuosobową bandą zginęło siedmiu funkcjonariuszy Policji Państwowej, kilku zostało rannych. Zginęło też trzech przypadkowych mieszkańców. Był to najtragiczniejszy epizod w historii polskiej policji okresu międzywojnia.

Biuro Badań Historycznych Instytutu Pamięci Narodowej zorganizowało konferencję naukową „Administracja państwowa, służby specjalne i siły zbrojne II RP wobec ugrupowań i środowisk komunistycznych 1918–1939”, która odbyła się 21 listopada 2019 r. w Centrum Edukacyjnym im. Janusza Kurtyki w Warszawie.

Policja od zawsze była formacją siłową, typowo męską. Pierwsze etatowe policjantki pojawiły się w niej dopiero w początkach XX wieku. Najpierw w USA i Anglii, potem w innych krajach. Nieprzypadkowo zresztą. Okazało się bowiem, że w zwalczaniu takich zjawisk, jak prostytucja, przestępczość nieletnich, sutenerstwo, handel żywym towarem wyszkolone policjantki osiągają znacznie lepsze wyniki niż ich muskularni koledzy.

Komendant Powiatowy Policji w Przasnyszu insp. Tomasz Łysiak wspólnie z Dyrektorem Muzeum Historycznego w Przasnyszu Panią Agnieszką Brykner, otworzył wystawę pt. „Na posterunku. Policja Państwowa w powiecie przasnyskim w latach 1919 – 1939”. Wśród zaproszonych gości był mł. insp. Robert Horoszcz z Biura Edukacji Historycznej – Muzeum Policji z Komendy Głównej Policji oraz Zastępca Komendanta Wojewódzkiego Policji z siedzibą w Radomiu mł. insp. Dariusz Krzesicki.

W hołdzie funkcjonariuszom zamordowanym przez NKWD w 1940 r. funkcjonariusz Biura Edukacji Historycznej – Muzeum Policji KGP i oficer prasowy z KPP w Sochaczewie złożyli kwiaty na symbolicznej mogile policjantów państwowych na Cmentarzu Katyńskim w Kijowie – Bykowni. To wyraz pamięci i szacunku dla osób, które oddały swe życie w służbie Ojczyźnie.

Na początku lat trzydziestych uzasadniając potrzebę powołania policji lotniczej wskazywano na różne zagrożenia bezpieczeństwa państwa i możliwości jej działania. Problemem były nielegalne przeloty granicy państwa polskiego. Społeczeństwo traktowało to jako wypadki losowe lub wynik działania „siły wyższej”. Zjawisko to miała jednak aspekt prawny, było naruszeniem suwerenności terytorialnej.

18 listopada 2019 r. w siedzibie BEH-MP KGP odbyło się spotkanie z autorem książki „Wrzesień 1939 r. Mogiły niewypowiedzianej wojny”. Dr Ihar Melnikau zaprezentował wyniki swoich badań na temat pamięci zbiorowej o ofiarach wojny 1939 r. na Białorusi.

Mundur funkcjonariusza Policji Rzecznej zgodnie z rozporządzeniem ministra spraw wewnętrznych z 2 marca 1920 r. w przedmiocie umundurowania i uzbrojenia Policji Państwowej nie różnił się niczym od umundurowania reszty funkcjonariuszy Policji Państwowej.

W budynku Biura Edukacji Historycznej-Muzeum Policji KGP znajduje się zrekonstruowany gabinet gen. insp. Kordiana Józefa Zamorskiego, ostatniego Komendanta Głównego Policji Państwowej, który pełnił służbę w latach 1935-1939. Z zawodu wojskowy, który pomimo dowodzenia PP, nigdy nie zerwał więzi z wojskiem manifestując to permanentnym noszeniem munduru generalskiego.