Pamięć o „Błękitnej Armii”
Nie było takiego punktu w Polsce i na frontach polskich, w których armia Hallera nie odgrywałaby decydującej roli pozwalającej nam dzisiaj, tutaj, na tym Zamku Królewskim wspominać tamte dzieje, tamten czas – powiedział minister obrony narodowej Antoni Macierewicz podczas uroczystego otwarcia międzynarodowej konferencji naukowej na Zamku Królewskim pt. „Błękitna Armia” i jej dowódca gen. Józef Haller”.Pamięć o „Błękitnej Armii”.
Minister dodał również, iż Czas pełen chwały, ale też czas przede wszystkim niezwykłego, wysiłku polskiego patriotyzmu, niezwykłego zrozumienia ówczesnych mocarstw zachodnich, że bez niepodległej wielkiej Polski nie będzie pokoju w Europie.
W środę 4 października 2017 r. na Zamku Królewskim w Warszawie odbyła się międzynarodowa konferencja naukowa z udziałem m.in. przedstawicieli polskich i francuskich środowisk naukowych.
- Armia Hallera, chociaż powstała pod patronatem Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego, Komitetu Narodowego Polskiego, była armią łączącą tradycję, wysiłek i dokonania wszystkich stronnictw polskich, wszystkich orientacji polskich walczących o niepodległość – powiedział minister obrony narodowej Antoni Macierewicz. - Symbolem tego najlepszym był dowódca - Józef Haller, jeden z twórców legionów, jeden z bliskich współpracowników Józefa Piłsudskiego. Człowiek, którego droga życiowa sama w sobie jest drogą Polaków odzyskujących niepodległość - dodał Szef MON.
Minister Antoni Macierewicz szczególną uwagę zwrócił na aspekt roli generała Józefa Hallera jaką odegrał w tworzeniu struktur młodzieżowych, paramiltarnych i harcerskich. Podkreślił, że wychowanie w duchu tych struktur, dla polskiej młodzieży po dzień dzisiejszy jest istotnym punktem odniesienia w kształtowaniu patriotyzmu, w tym także działań na rzecz kształtowania niepodległości Polski i działań na rzecz budowania silnej polskiej armii.
***
Celem konferencji, która odbyła się w Warszawie, było przedstawienie międzynarodowej sytuacji politycznej w ostatnich latach I wojny światowej w kontekście utworzenia we Francji Armii Polskiej zwanej „Błękitną Armią”, przedstawienie wsparcia Francji dla polskich dążeń niepodległościowych w czasie Wielkiej Wojny. Ponadto zostały poruszone kwestie organizacji, struktury i działań bojowych „Błękitnej Armii” na polach bitew I wojny światowej we Francji i w wojnie polsko – bolszewickiej 1919 – 1920. Niezwykle istotne było również pokazanie wpływu przybycia wiosną 1919 roku do Polski wpływu Armii Hallera na walki o granice odrodzonego państwa polskiego.
Podczas konferencji, w salach Zamku Królewskiego można było obejrzeć wystawę okolicznościową przygotowaną przez Centralną Bibliotekę Wojskową.
Organizatorem konferencji naukowej było Ministerstwo Obrony Narodowej, we współpracy z Muzeum – Zamkiem Królewskim w Warszawie, Wojskowym Centrum Edukacji Obywatelskiej, Centralną Biblioteką Wojskową, Ośrodkiem Kultury Francuskiej i Studiów Frankofońskich Uniwersytetu Warszawskiego oraz TVP Historia. W wydarzeniu uczestniczył dyrektor naszego biura – kom. Krzysztof Musielak.
***
Armia Polska we Francji nazywana też Błękitną Armią lub Armią Hallera to polska ochotnicza formacja wojskowa, która powstała w 1917 r. Powołana została dekretem prezydenta Francji Raymonda Poincarégo 4 czerwca 1917 r. z inicjatywy Romana Dmowskiego oraz kierowanego przez niego Komitetu Narodowego Polskiego. Służyli w niej Polacy, którzy wyemigrowali do Francji, Stanów Zjednoczonych, Brazylii oraz jeńcy polscy z armii austriackiej i niemieckiej. Podlegała dowództwu francuskiemu, choć walczyła pod polskim sztandarem. Za wyposażenie i uzbrojenie armii odpowiadał rząd francuski. Pierwszym dowódcą Błękitnej Armii był gen. Louis Archinard. Generał Józef Haller zaczął nią dowodzić dopiero w październiku 1918 r. 70 tysięczna Armia Hallera składała się z dwóch korpusów, a każdy z nich z dwóch dywizji. W skład armii wchodziły ponadto: dywizja instrukcyjna, pułk czołgów (liczący 120 czołgów Renault M-117), siedem eskadr lotniczych (98 samolotów) i oddziały tyłowe. Rozkazom gen. Hallera podlegały także dwie dywizje z Rosji: 4. Dywizja gen. Lucjana Żeligowskiego i 5. Dywizja Syberyjska mjr. Waleriana Czumy. Główną bronią Hallerczyków był francuski karabin ręczny Lebel (wz. 1885/93 kaliber 8 mm). W połowie 1919 r. oddziały Armii Hallera przybyły do kraju, gdzie odegrały znaczącą rolę na frontach wojny polsko-ukraińskiej i polsko-bolszewickiej. Rozformowanie Błękitnej Armii nastąpiło 1 września1919 r. Tego dnia Hallerczyków wcielono do struktur Wojska Polskiego.
Źródło: MON
