Biuro Edukacji Historycznej - Muzeum Policji
Komendy Głównej Policji

Przeprowadziłem się do Katowic zaledwie pół roku temu i chociaż samo miasto nie zrobiło na mnie dużego wrażenia, to wystarczyło, że oddaliłem się od zatłoczone¬go centrum, a odnalazłem historię. Przekonałem się, że ludzkie tragedie kryją się właśnie w ciszy prywatności i nieraz trzeba wysiłku, by do nich dotrzeć. Historia, którą napotkałem na swojej drodze, rozpoczęła się tutaj, w mieście nad Rawą, a kontynuowano ją na wschodzie, w cichym lesie - cmentarzu nie opodal Miednoje...

Kontrwywiad ZWZ/ AK był jedną z dwóch operacyjnych części służby informacyjnej, które tworzyły Oddziały II Komend ZWZ /AK. Pion ten był odpowiedzialny za zapewnienie szeroko rozumianego bezpieczeństwa funkcjonującej w podziemiu organizacji wojskowej.

W tym roku obchodzimy stulecie III powstania śląskiego – z tej okazji, przypominamy krótką historię walki o Śląsk w latach 1919-1921. Powstania śląskie to trzy konflikty zbrojne na Górnym Śląsku, jakie miały miejsce w latach 1919-1921 między ludnością polską i niemiecką. Rozpoczęły się w okresie formowania granic II Rzeczypospolitej po zakończeniu I wojny światowej. Miały wpływ na ostateczny kształt II RP, gdyż odzyskiwana od końca 1918 roku polityczna państwowość nie miała ściśle wytyczonych granic.

Późnym wieczorem 7 maja 1940 r. do portu Harstad w Norwegii, po kilku dniach od załadunku we francuskim porcie Brest (22/23 kwietnia 1940 r.), dotarła Samodzielna Brygada Strzelców Podhalańskich pod dowództwem gen. Zygmunta Bohusza-Szyszko, zaokrętowana na polskim statku „Chrobry” i francuskich statkach „Colombie”, „Mexique” oraz „Chenonceau”. Na pokładzie tego ostatniego przypłynął 1 pluton 1 kompanii strzeleckiej III batalionu Samodzielnej Brygady Strzelców Podhalańskich, którego dowódcą był por. Bolesław Kontrym. W nocy na 8 maja Polacy wyładowali się w Norwegii, rozpoczynając w ten sposób narwicki etap swojej wojennej podróży.

„Każdą kulę, każdy gest odwetu, każde słowo polskiego rozkazu wymodliły niewidzialne, nieme widma pomordowanych bez winy" – pisano w konspiracyjnej broszurze „Polska Karząca". Kierownictwo Walki Konspiracyjnej wydało rozkaz o zlikwidowaniu gestapowców, którzy brutalnie skatowali Jana Bytnara “Rudego” w czasie przesłuchania – SS-Oberscharführer Herbert Schulz i SS-Rottenführer Ewald Langego. Obaj zwyrodnialcy zostali zastrzeleni w maju 1943 roku.

Górny Śląsk w dwudziestoleciu międzywojennym cieszył się bardzo dużą autonomią, która miała swoje podstawy w skomplikowanej sytuacji po I wojnie światowej.

Kradzieże, gwałty, zabójstwa… lista przestępstw popełnianych w XVII wieku w Rzeczpospolitej była długa, a ich wykrywalność niewielka. Schwytanych przestępców karano jednak niezwykle surowo.

Po wypędzeniu okupantów w 1918 r. nastały czasy szczególnie ciężkie dla świeżo zorganizowanej, młodej policji polskiej. Powrót do rodzin byłych żołnierzy armij zaborczych, zdemoralizowanych wojną, wzmożony ruch ludności wskutek zniknięcia granic okupacyjnych, wszystko to sprzyjało szczególnie wszelakiego rodzaju mętom do zmylenia czujności stróżów bezpieczeństwa. Jednak zapał i oddanie się służbie członków młodej organizacji sprawiał, że walka z przestępczością dawała dodatnie rezultaty, niekiedy wcale nieprzeciętne.

Święto Narodowe 3 maja obchodzono w Warszawie jak co roku bardzo uroczyście. Wszystkie domy udekorowano flagami narodowemi, gmachy państwowe oraz liczne balkony i wystawy przyozdobiono godłami narodowemi oraz portretami Pana Prezydenta Rzplitej i Marszałka Piłsudskiego. Na ulicach rojno. Coraz przeciągają oddziały wojskowe, policji i młodzieży szkolnej, zdążające na plac rewji — plac Marszałka Piłsudskiego.

Święto Flagi wypada 2 maja. Jest to stosunkowo młoda tradycja, której data w Polsce została wybrana ze względu na bliskie sąsiedztwo dwóch innych okazji patriotycznych, czyli Święta Pracy (1 maja) i Święta Konstytucji (3 maja). 2 maja nie jest dniem wolnym od pracy, ale ze względu na fakt, że stanowi część długiego weekendu majowego, wiele zakładów pracy i instytucji odpracowuje ten dzień w innym terminie.