BYŁ POLICJANTEM - TO MUSI ZGINĄĆ - Aktualności - Historia i Tradycja

„Był policjantem, to wystarczy, by go rozstrzelać ” – powiedział na jednym z przesłuchań szef kalinińskiego NKWD Dimitrij Stefanowicz Tokariew, późniejszy generał bezpieczeństwa państwowego w Kazaniu.
Największa cześć przedwojennego korpusu Policji Państwowej – około 12.000 funkcjonariuszy znalazła się na ziemiach okupowanych przez ZSRR.

Początkowo wielu dowódców Armii Czerwonej nie wiedziało jak postępować z polskimi policjantami. Niestety, wkrótce jednak machina terroru skierowana przeciwko Polakom, a także policjantom, zaczęła pracować morderczo – precyzyjnie.

Los policjantów z Ostaszkowa został przesądzony  5 marca 1940 roku. Sowieckie Biuro Polityczne w składzie: Stalin, Woroszyłow, Mołotow, Mikojan, Kaganowicz – zaakceptowało wniosek komisarza spraw wewnętrznych. To on Ławrientyj Beria wnosił o rozpatrzenie w trybie specjalnym,  z zastosowaniem KARY ŚMIERCI przez rozstrzelanie spraw 14736 polskich jeńców, w tym 1030 oficerów, podoficerów Policji, Ochrony Pogranicza, Żandarmerii oraz 5138 szeregowych Policji, Żandarmerii, więziennictwa, wywiadu. Beria swój wniosek uzasadniał „wszyscy oni są zatwardziałymi nie rokującymi poprawy wrogami władzy radzieckiej. Sprawy rozpatrzyć bez wzywania aresztowanych i bez przedstawiania zarzutów, decyzji o zakończeniu śledztwa (…) ”. Oskarżonym nie dano prawa do obrony,  ZASTOSOWANO WOBEC NICH ODPOWIEDEZIALNOŚĆ ZBIOROWĄ .

Za co? Dlaczego? Jakie były przyczyny, powody tego morderczego procederu? Jakie cechy, przymioty, system wartości posiadali policjanci? Jak wyglądała ich służba w 20-leciu odzyskanej niepodległości? Dlaczego zostali tak okrutnie, grupowo potraktowani? Te pytania zadał komendant insp. Cezary Petrus swoim podwładnym – uczestnikom warsztatów.

Policjantowi II RP powierzono obronę najważniejszych dóbr prawnych współobywateli - był to dowód specjalnego zaufania jakim Państwo Polskie go obdarzyło. Dla umożliwienia policjantowi wypełnienia tego zaszczytnego, a jednocześnie doniosłej wagi obowiązku, przyznano mu wyjątkowe prawa w służbie. Prawa jakich nie posiadał inny obywatel. Jednak tylko dokładna znajomość i dogłębne zrozumienie tych praw – obowiązków sprawi, że Policjant Polski stanie się naprawdę godnym i nie zawiedzie pokładanego w nim zaufania. To wprowadzenie Komendanta Głównego Policji do Przykazań Policjanta z 1938 roku.

Przykazania Policjanta

1. Honor i Ojczyzna – oto hasła, którymi w życiu Twoim masz się kierować.
2. Ojczyzna powierzyła Ci broń i oczekuje, że będziesz Jej godny.
3. Ojczyzna przyznała Ci wyjątkowe prawa. Tych praw nie nadużywaj, gdyż nie są one przywilejem, lecz obowiązkiem, który sumiennie wypełniasz w służbie Narodu.
4. Przestępstwo jest nieszczęściem. Zachowaj się wobec niego z powagą i ludzkością.
5. Pomóż temu, kto Twej pomocy potrzebuje i obchodź się ze wszystkimi tak, jak byś chciał, by się z Tobą obchodzono.
6. Bądź odważny, sumienny, ostrożny i nie zawiedź nigdy zaufania przełożonego. Nadużycie zaufania jest hańbą. Mów prawdę, gdyż kłamstwo jest tchórzostwem.
7. Pamiętaj, że nosisz mundur. Jak Cię widzą, tak Cię piszą. Bądź więc zawsze schludnie i czysto ubrany i nie zaniedbuj wyglądu zewnętrznego.
8. Żyj skromnie, zachowasz przez to niezależność. Nie przyjmuj żadnych podarunków, gdyż to zobowiązuje. Jako policjant nie możesz mieć zobowiązań. Życie ponad stan jest hańbą i prowadzi do nieszczęścia. Pijaństwo zabierze Ci ludzką godność, staniesz się pośmiewiskiem rodaków i zasłużysz na pogardę dzieci.
9. Pamiętaj, że Cię podsłuchują, więc nie mów publicznie o sprawach służbowych. Zachowaj umiar w mowie.
10. Bądź w życiu i służbie sprawiedliwy.
11. W wystąpieniach przeciwko wrogom Ojczyzny bądź bezwzględny, pamiętaj jednak, że dobry żołnierz gardzi okrucieństwem.
12. Rozkazów przełożonych słuchaj bezwzględnie, bądź wzorem dla podwładnych, którzy Cię pilnie obserwują. Jeśli żądasz od innych, by byli dobrymi kolegami, pamiętaj sam o koleżeństwie.
13. Miej pogardę dla pochlebców.
14. Pamiętaj, że jesteś żołnierzem. Nie zaniedbuj ćwiczyć się w żołnierskiej sprawności i ucz się ciągle, pamiętając o tym, że obywatele widzą w Tobie człowieka, który musi wiedzieć wszystko.

Komendant Główny Policji Państwowej
Gen. bryg. nadinspektor Józef  KORDIAN-ZAMORSKI
(na podstawie „Na posterunku”, Nr 5/1938r.)

W  tych 14 najważniejszych zasadach – drogowskazach w ciężkiej i odpowiedzialnej pracy przedwojennego policjanta znajdujemy odpowiedzi na zadane pytania. Honor, Ojczyzna, Naród, bezwzględność wobec wrogów Ojczyzny, sumienność w służbie Narodu ... i inne tak czytelne i zrozumiałe – to wartości patriotyczne, za które przyszło policjantom Ostaszkowa umrzeć.

„Naród który traci pamięć o przeszłości  - przestaje być narodem” - stwierdził  marszałek Józef Piłsudski .

„Naród który traci pamięć o przeszłości – jest bez przyszłości ” - powiedział Ojciec Święty Jan Paweł II.

W ten sposób insp. Cezary Petrus wprowadził uczestników warsztatów w program edukacyjno-historyczny OKM 1940 objęty  patronatem Komendy Głównej Policji oraz patronatem medialnym policyjnego miesięcznika  Policja 997. Swoją obecnością zaszczycili: prezydent miasta Pabianic Grzegorz Mackiewicz, dyrektor Biura Historii i Tradycji Komendy Głównej Policji nadkom. Krzysztof Musielak, Karol Woldan z BHiT KGP, który wystąpił w mundurze policjanta Policji Państwowej w stopniu posterunkowego (wzór 135). Obecny był również prezes stowarzyszenia ,,Rodzina Policyjna 1939 r.” w Łodzi Jarosław Olbrychowski, będący inicjatorem i zarazem prelegentem tego ogólnopolskiego przedsięwzięcia. Wśród kadry kadry kierowniczej pabianickiej komendy, policjantów i pracowników cywilnych zasiedli także członkowie stowarzyszenia, których najbliżsi zostali okrutnie zamordowani w Zbrodni Katyńskiej.

OKM – to Ostaszków, Kalinin, Miednoje - trzy miejsca wiążące się nierozerwalnie z etosem służby funkcjonariuszy Policji Państwowej. - Ponad 8 tys. funkcjonariuszy PP zgładzonych zostało strzałem w tył głowy przez sowieckich oprawców z NKWD. To co 4 policjant II RP jest ofiarą Zbrodni Katyńskiej. Misją rodzin policjantów Policji Państwowej II RP jest przywracanie prawdy oraz kultywowanie tradycji zawartej w sentencji ,,Bóg, Honor, Ojczyzna” – mówił Jarosław Olbrychowski. Prezes stowarzyszenia swoje wystąpienie poświęcił  funkcjonariuszom Policji Państwowej II Okręgu Łódzkiego jako ofiarom Zbrodni Katyńskiej.  Przedstawił niepublikowane nigdzie zdjęcia przedwojennej Polski, II RP w aspekcie Policji Państwowej, a także na bazie swoich prac naukowych pokazał twarze czterech sowietów, ludobójców, którzy strzelali w potylicę policjantom Policji Państwowej w Kalininie, Twerze. Wspomniał on w swoim przemówieniu o rodzinach policyjnych, które walczyły o ujawnienie prawdy o swoich bliskich, o represjach wobec nich, a także o ich tragicznych losach. Pamięć o Zbrodni Katyńskiej powinna być zachowana jako przestroga dla przyszłych pokoleń.

Funkcjonariusze, pracownicy cywilni oraz zaproszeni gości otrzymali od stowarzyszenia pamiątkowe tabliczki OKM 1940 oraz poświęconą ziemię z  dołów śmierci Polskiego Cmentarza Wojennego w Miednoje.Twarze znajdujące się na przedniej stronie grafiki to funkcjonariusze Policji Państwowej II RP z II Okręgu Łódzkiego.

Następnie głos zabrał Dyrektor Biura Historii i Tradycji Komendy Głównej Policji nadkom. Krzysztof Musielak. W swoim wystąpieniu przybliżył aspekty związane z upowszechnianiem historii i tradycji Policji, budowaniem tożsamości formacji i etosu służby. Wprowadzeniem była przepiękna i chwytająca za serca etiuda filmowa zatytułowana ,,Miednoje 1940”. Wybrane fragmenty poezji Krzysztofa Buszmana recytowane przez śp. Krzysztofa Kolbergera w obrazowy i wzruszający sposób ukazały tragedię tamtych wydarzeń. Zebrani na sali policjanci i pracownicy cywilni w skupieniu i zadumie wsłuchiwali się w słowa jednego z wierszy Modlitwa Domodlona.

Tyle w nas wiary co niemocy
Nadziei - ile rozczarowań
Pozwól nam Panie w dzień powszedni
Prawdziwie ludzką twarz zachować.

Tyle pokory w nas co pychy
Słabości tyle co i siły
Wskaż nam dziś Panie drogę prostą
Wśród tych pokrętnych i zawiłych.

Przychodzimy stąd dokąd idziemy
Umęczeni mniej czy też bardziej
I jedynie to jedno wiemy
Że z tej drogi się skrótów nie znajdzie.

Tyle w nas prawdy co obłudy
Upadków tyle ile wzlotów
Spraw Panie by na rejs ostatni
Każdy w godzinie swej był gotów.

Tyle odwagi w nas co strachu
I klęsk sromotnych co i zwycięstw
Wybaw nas Panie od nas samych
Skoro nie umie tego życie.

Dzisiejsze warsztaty to kolejne ważne wydarzenie związane budowaniem policyjnego etosu służby  w Komendzie Powiatowej Policji w Pabianicach. - To my pabianiccy policjanci powinniśmy mieć świadomość przynależności i wyjątkowości tej zawodowej grupy. Czy pragniemy budować wysokie morale i wysoki status społeczny? Policyjny mundur powinien być powodem do dumy. Stworzenie takiego etosu służby jest trudne i jako proces może trwać lata. Wymaga to od nas policjantów wiele pracy. To my powinniśmy dbać o zasady moralne, praworządność działań, czynów, zachowań tak w służbie jak i w życiu prywatnym – mówił insp. Cezary Petrus. W ciepłych słowach zwrócił się również do swoich podwładnych. - Pamiętajcie, jesteście ważni. Jako wasz komendant jestem dumny, że wy funkcjonariusze i pracownicy Policji, pomimo wielu przeciwności i wyrzeczeń, kosztem często życia rodzinnego, codziennie  jesteście  gotowi profesjonalnie pracować i nieść pomoc potrzebującym, niezwłocznie reagujecie na ludzką krzywdę, stawiając czoła przestępcom, niejednokrotnie ryzykując swoim życiem i zdrowiem, gotowi, dochowując roty ślubowania - złożyć na ołtarzu Ojczyzny tę największą ofiarę.

Warsztaty były kontynuacją:

lekcji historii prowadzonych w pabianickich szkołach, zainaugurowanych 30 maja 2017 roku w Zespole Szkół nr 2 w Pabianicach - pisaliśmy tutaj
konferencji „ Zbrodnia Katyńska ” w dniu 21 czerwca 2017 roku - pisaliśmy tutaj
warsztatów z dnia 19 września 2017 roku– Etos zawodu policjanta – dawniej i dziś, pisaliśmy tutaj
organizowanych wyjazdów młodzieży pabianickich szkół do Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL, Muzeum Katyńskiego w Warszawie oraz do Biura Historii i Tradycji Komendy Głównej Policji, zapoczątkowanych w dniu 23 października 2017 roku, pisaliśmy tutaj
uczestnictwa naszej młodzieży w konkursach o przedmiotowej tematyce, m.in. „Granatowa Historia Zbrodni Katyńskiej”, pierwsze miejsce Julia Amoruso, 3 miejsce Kinga Wójcik – obie ze Zespołu Szkół w Dobroniu, pisaliśmy tutaj
inicjatywy powstania Alei Dębów Katyńskich w październiku 2016 roku w Pabianicach, gdzie upamiętniono pabianiczan zamordowanych w Zbrodni Katyńskiej: podporucznika Karola Trojnarskiego, porucznika Henryka Czekaya i policjanta starszego przodownika Wincentego Statkiewicza.
inicjatywy powstania Alei Dębów Katyńskich w Dobroniu upamiętniające dobrońskich oficerów: podporucznika Zygmunt Królika, podkomisarza Ignacego Bartuzela, nadkomisarza Roberta Henryka Żychowskiego.
Kolejnym ważnym wydarzeniem będą ,,Pabianickie Dęby Pamięci - ocalić od zapomnienia”  poświęcone ofiarom Zbrodni Katyńskiej, policjantom – starszemu przodownikowi Władysławowi Baczmadze, posterunkowemu Kazimierzowi Samkowi oraz żołnierzom - podporucznikowi rezerwy Mieczysławowi Westerskiemu, podporucznikowi rezerwy Zenonowi Gałdkowi.

Ponadto, w dniu 23 listopada 2017 roku kolejna grupa pabianickiej  młodzieży pojedzie na wycieczkę do Warszawy, gdzie odwiedzi Muzeum Powstania Warszawskiego, Sejm RP oraz Belweder.

Pabianiccy policjanci ….. „Przywracają Pamięć” :

- przywracają pamięć  policjantów II RP  w zbiorowej  pamięci lokalnej społeczności

- zaszczepiają  młodemu pokoleniu  pamięć o tragicznej, heroicznej historii Polski, w szczególności  poprzez pryzmat losów policjantów związanych z ziemią pabianicką

- pielęgnują przekaz o ważnych, historycznie istotnych  wydarzeniach, w przeszłości często zakłamanych

- budują Etos Policyjnej Służby, służby obywatelom.

Zapraszając do współpracy wszystkie osoby i podmioty zainteresowane wzmocnianiem znaczenia etosu policyjnej służby, jak również krzewienia wiedzy na temat historii Policji oraz jej roli w kształtowaniu pozytywnego wizerunku formacji, realizujemy dewizę, że ,,Bezpieczeństwo to nasza wspólna sprawa", a Komenda Powiatowa Policji w Pabianicach jest istotnym filarem życia społecznego.

KPP Pabianice/BHiTP KGP