Pabianickie Dęby Pamięci - ocalić od zapomnienia - Aktualności - Historia i Tradycja

W uroczystości uczestniczyli przedstawiciele Policji na czele z I Zastępcą Komendanta Wojewódzkiego Policji w Łodzi mł. insp. Tomaszem Olczykiem oraz sierż. sztab. Karolem Woldanem z Biura Historii i Tradycji Policji Komendy Głównej Policji.  Pabianicką Policję reprezentował komendant powiatowy insp. Cezary Petrus wraz z zastępcami nadkom. Mariuszem Siejką, mł. insp. Tomaszem Jarmakowskim. Obecna była kadra kierownicza oraz policjanci i policjantki. Swoją obecnością zaszczycili prezydent miasta Pabianic Grzegorz Mackiewicz, przedstawiciele władz powiatu reprezentowane członków zarządu Irenę Grendę oraz Gabrielę Wenne-Błażyńską. Obecni byli przedstawiciele Związku Żołnierzy Armii Krajowej na czele z prof. Janem Bernerem, członkowie rodzin ofiar zbrodni katyńskiej, będących bezpośrednim i żywym źródłem wiedzy o tragedii tamtych lat, dyrektorzy placówek oświatowych, młodzież, a także poczty sztandarowe Komendy Powiatowej Policji w Pabianicach, Szkoły Podstawowej nr 5,  Zespołu Szkół nr 2  oraz Gimnazjum nr 2 w Pabianicach. W uroczystości uczestniczyli także przedstawiciele władz gminnych, wśród których był wójt gminy Pabianice Henryk Gajda, zastępca wójta gminy Ksawerów Jarosław Pinder, sekretarz gminy Dłutów Jolanta Pietras, przedstawiciele urzędu miejskiego w Pabianicach w osobach Waldemara Borynia, Naczelnika Wydziału Edukacji, Kultury i Sportu, Agnieszki Pietrowskiej z Wydziału Ochrony Środowiska, przedstawiciele zaprzyjaźnionych służb mundurowych, w tym Nadleśniczy Nadleśnictwa Kolumna Adam Pewniak, komendant straży miejskiej w Pabianicach Tomasz Makrocki. Obecne było również duchowieństwo: dziekan dekanatu pabianickiego ks. kan. Ryszard Stanek, w imieniu biskupa Diecezji Warszawskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego Arkadiusz Raszka.  Niezmiernie ważny i podniosły w uroczystości   był udział Społecznego Komitetu Upamiętniania Pabianiczan – Ofiar Zbrodni Katyńskiej. To dzięki ich inicjatywie w październiku 2016 roku w parku na Zielonej Górce posadzono pierwsze trzy Dęby Pamięci, poświęcone pamięci pabianiczan zamordowanych w Zbrodni Katyńskiej: podporucznika Karola Trojnarskiego, porucznika Henryka Czekaya i policjanta starszego przodownika Wincentego Statkiewicza. Obecni byli także  członkowie stowarzyszenia ,,Rodzina Policyjna 1939 r.” w Łodzi na czele z prezesem Jarosławem Olbrychowskim, będącym jednocześnie współorganizatorem tegorocznych Dębów Pamięci.

Uznając, że „ miarą kultury każdego narodu jest to, jak pamięta o swoich zmarłych, szczególnie o tych, którzy ginęli za ojczyznę, a zadaniem pokoleń jest, aby każda bezimienna mogiła na „nieludzkiej ziemi” została odkryta, aby każdej ofierze przywrócić imię, nazwisko i stopień wojskowy ”dzisiaj posadzono kolejne Dęby Pamięci, aby uhonorować policjantów oraz oficerów Wojska Polskiego II RP zamordowanych w 1940 roku przez NKWD: starszego przodownika Władysława Baczmagę,  posterunkowego Kazimierza Samka, podporucznika rezerwy Mieczysława Westerskiego, podporucznika rezerwy Zenona Gałdka, a zarazem przywrócenie ich sylwetek zbiorowej pamięci narodu. Każdy posadzony Dąb upamiętnia konkretną osobę, która zginęła w Katyniu, Bykowni, Twerze lub Charkowie, według zasady jeden DĄB to jedno nazwisko. Na każdej z tablic czytamy: "Dąb pamięci posadzony dla uhonorowania..." - a dalej imię i nazwisko jednej z ofiar Katynia wraz z krótkim biogramem.

Starszy przodownik Władysław Baczmaga

ur. 16.02.1890 r. w Piotrkowie Trybunalskim, zamordowany strzałem w tył głowy w Kalininie wiosną 1940 roku. Lista NKWD 043/2 poz. 52

Posterunkowy Kazimierz Samek

ur. 05.04.1904 r. w Podlesiu pow. Włoszczowa, zamordowany strzałem w tył głowy w Kalininie wiosną 1940 roku. Lista NKWD 05/1 poz. 72

Podporucznik rezerwy Mieczysław Westerski

ur. 4.10.1910 r. w Rawie Mazowieckiej, zamordowany strzałem w tył głowy przez NKWD
w Katyniu wiosną 1940 roku.

Podporucznik rezerwy Zenon Gałdek

ur. 25.08.1906 r. w Woli Zaradzyńskiej, pracownik Urzędu Skarbowego w Pabianicach, zamordowany strzałem w tył głowy przez NKWD w Charkowie wiosną 1940 roku.

Symbolicznego posadzenia Dębów Pamięci dokonał 7-letni Michał Mika, uczeń Szkoły Podstawowej nr 17 w Pabianicach w asyście prezesa stowarzyszenia ,,Rodzina Policyjna 1939 r." w Łodzi Jarosława Olbrychowskiego. Chłopiec pod korzeniami żywych pomników pamięci umieścił ziemię przywiezioną z Polskich Cmentarzy Wojennych w Charkowie, Katyniu i Miednoje. W eter popłynął utwór ,,Śpij kolego"  w wykonaniu trębacza. Cztery nowe dęby poświęcił dziekan dekanatu pabianickiego ks. kan. Ryszard Stanek. Odczytano także Apel Pamięci.

Przemówienia zaproszonych gości przypomniały historię tamtych czasów.

Komendant Powiatowy Policji w Pabianicach insp. Cezary Petrus podziękował wszystkim za tak liczne przybycie, a w szczególności prezydentowi miasta Pabianic Grzegorzowi Mackiewiczowi, prezesowi stowarzyszenia ,,Rodzina Policyjna 1939 r. w Łodzi Jarosławowi Olbrychowskiemu oraz Społecznemu Komitetowi Upamiętniania Pabianiczan – Ofiar Zbrodni Katyńskiej za przepiękną inicjatywę upamiętniania ofiar Zbrodni Katyńskiej w Pabianicach. W swoim przemówieniu nawiązał również do warsztatów patriotyczno-historycznych OKM 1940, w trakcie których przbliżono etos służby policjanta II RP wskazując jako wzorzec dla policjantów aktualnie pełniących służbę w Komendzie Powiatowej Policji w Pabianicach. – My jako spadkobiercy wartości etosu policjantów II RP czujemy się dumni i zobowiązani do kultywowania tych wartości. Powinnością żyjących jest troska o zachowanie pamięci o tych, którzy oddali życie za ojczyznę lub zginęli w służbie dla Niej. Jest to idea ze wszech miar słuszna i godna naśladowania – mówił insp. Cezary Petrus. 

Głos zabrał również Prezydent Miasta Pabianic Grzegorz Mackiewicz. – Niech to miejsce, niech te dęby, symboliczne obeliski z tabliczkami uświadamiają nam na wieki i niech będą przykładem dla nas, dla następnych pokoleń co zawierają w sobie słowa o honorze, odwadze i ojczyźnie. Niech w chwili zwątpienia, słabości, męstwo tych ludzi będzie dla nas wyznacznikiem na dalszą drogę. Niech pamięć o naszych bohaterach trwa w naszych sercach na wieki – tymi słowami prezydent zakończył swoje przemówienie .

Prezes stowarzyszenia ,,Rodzina Policyjna 1939 r.” w Łodzi Jarosław Olbrychowski  odniósł się w swojej przemowie do historii tamtych tragicznych czasów. - Ci ludzie, których nazwiska widnieją na tych symbolicznych tabliczkach, przyczynili się do odzyskania niepodległości Polski. Nie wszystkie rodziny wiedzą, gdzie spoczywają szczątki ich najbliższych. Ten symbol  i ta aleja to jest coś niesamowicie ważnego. Nie tylko dla rodzin funkcjonariuszy czy żołnierzy będących ofiarami zbrodni, ale przede wszystkim dla młodego pokolenia. Bo każda osoba, która będzie szła Aleją Dębów Pamięci być może zastanowi się przez chwilę, jakie znaczenia mają te nazwiska. – Chylę czoła przed tymi wszystkimi, którzy tworzyli tą aleję. Wierzę,  że ten wspaniały wzór Pabianic będzie się rozlewał po całym kraju i po całym województwie – dodał na zakończenie Jarosław Olbrychowski.

W imieniu  Społecznego  Komitetu Upamiętniania Pabianiczan – Ofiar Zbrodni Katyńskiej głos zabrał Dariusz Jakóbek, dyrektor Gimnazjum Nr 21 w Łodzi. Przybliżył biogramy zamordowanych w Zbrodni Katyńskiej oficerów Wojska Polskiego, podporuczników rezerwy Mieczysława Westerskiego i Zenona Gałdka. – Takich pabianickich ,,katyńczyków” jest bardzo dużo. Mam nadzieję, że takich miejsc jak ta aleja w Pabianicach powstanie więcej – mówił między innymi Dariusz Jakóbek.

Słowa pozdrowienia uczestnikom uroczystości od zwierzchnika diecezji warszawskiej kościoła ewangelicko-augsburskiego Jana Cieślara przekazał Arkadiusz Raszka. Były one oparte na wierszu biblijnym pochodzącym z Ewangelii Jana.

Na zakończenie wystąpił  prof. Jan Berner, Prezes Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Koło w Pabianicach. W jego wystąpieniu było wiele osobistych wspomnień z lat młodzieńczych i osobistej znajomości podporucznika rezerwy Zenona Gałdka. – Wśród ofiar, której dzisiaj pamięć przywrócono jest mój sąsiad Zenon Gałdek. Mieszkaliśmy obok siebie. Przez wiele lat czekaliśmy kiedy wróci z wojny. Ale nie wrócił. Przez wiele kolejnych lat rodzina nie wiedziała nic o jego losie. Okazało, że został zamordowany. Ale dziś jest wśród nas – mówił Jan Berner. Na koniec podziękował inicjatorom Dębów Pamięci za ideę uhonorowania ,,naszych” braci walczących o naszą wolność.  

Podczas uroczystości w sposób symboliczny powierzono sprawowanie opieki na aleją Pabianickich Dębów Pamięci uczniom Szkoły Podstawowej Nr 5 w Pabianicach. Dyrektor szkoły Jerzy Kaczmarek w imieniu społeczności szkolnej zadeklarował pamięć i opiekę nad tym szczególnym miejscem.

Pabianickie Dęby Pamięci – ocalić od zapomnienia to wspaniała okazja do zaszczepienia młodemu pokoleniu pamięci o historii, widzianej przez pryzmat losów konkretnego człowieka i jego najbliższych. To także edukacyjny i społeczny wymiar dla społeczności lokalnych.

Źródło: KPP w Pabianicach/BHiTP KGP