Odsłonięcie Pomnika Żołnierzy Wyklętych w Gdańsku
W minioną sobotę, w centrum Gdańska został odsłonięty Pomnik Żołnierzy Wyklętych. Wydarzenie zostało objęte patronatem Prezydenta RP i Ministra Obrony Narodowej. Monument został poświęcony przez abp. Sławoja Leszka Głódzia. W uroczystościach wziął udział przedstawiciel naszego biura.
Jako pierwsza głos zabrała Anna Kołakowska, przewodnicząca Społecznego Komitetu Budowy Pomnika.
– Wdzięczni tym, którzy w czasach braku nadziei, trwali na straży naszej godności i pokazali nam jak zachować wolność, gdy sprzysięgną się przeciwko nam wszystkie siły zła, odsłaniamy dzisiaj ten pomnik. To pomnik najdzielniejszych z dzielnych i najwytrwalszych z wytrwałych – żołnierzy Polski Podziemnej i powstania antykomunistycznego. Dziękujemy wam za wolną Polskę i wolność, która jest w nas – mówiła.
Następnie do zebranych przemówił Dariusz Drelich, wojewoda pomorski.
– Nasze państwo bez ludzi, których dziś upamiętniamy, nie istniałoby. Nie spotkalibyśmy się dzisiaj przed tym pomnikiem. Nie żylibyśmy w wolnym kraju. To budujące, że młodzi ludzie odkryli w żołnierzach niezłomnych swoje autorytety i wzory – podkreślił
W trakcie uroczystości odczytany został również list od Mariusza Błaszczaka, Ministra Obrony Narodowej.
„Chciałbym pogratulować wszystkim osobom, które przyczyniły się do powstania tego szczególnego miejsca pamięci narodowej. Gdańsk bardzo potrzebował i oczekiwał stworzenia Pomnika Żołnierzy Wyklętych” – czytał w imieniu ministra Łukasz Kudlicki, szef gabinetu politycznego MON.
Odczytany został także list od Szefa Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.
Po wystąpieniach nastąpiło oficjalne odsłonięcie pomnika, którego dokonali Krzysztof Drażba, naczelnik Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej IPN w Gdańsku, dr Karol Nawrocki, dyrektor Muzeum II Wojny Światowej, a także kombatanci i żołnierze Armii Krajowej.
Kolejnym punktem było poświęcenie monumentu przez abp. Sławoja Leszka Głódzia, metropolitę gdańskiego.
– Pragnę pogratulować wszystkim, którzy przyczynili się do powstania tego niezwykle ważnego i potrzebnego upamiętnienia. Dzisiaj dziękujemy Tobie Boże za męstwo i ofiarność Żołnierzy Wyklętych. Za ich miłość do Boga i Ojczyzny. Za wytrwałość, pomimo braku nadziei oraz za wierność najwyższym wartościom – zaznaczył.
Uroczystość na skwerze zakończyła się uroczystym apelem pamięci. Następnie zgromadzeni goście udali się do Muzeum II Wojny Światowej na koncert Zespołu Reprezentacyjnego Wojska Polskiego.
W trakcie obchodów wręczone zostały medale Pro Patria „za szczególne zasługi w kultywowaniu pamięci o walce o niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej” oraz wyróżnienia za zasługi dla Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. Wśród odznaczonych był m.in. Krzysztof Drażba z IPN Gdańsk.
Głównym organizatorem budowy pomnika był Społeczny Komitet, w skład którego weszli m.in. Anna Kołakowska, Karol Nawrocki i Krzysztof Drażba.
Wydarzenie objęte zostało Patronatem Narodowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy w stulecie odzyskania niepodległości 1918-2018 oraz patronatem honorowym Ministra Obrony Narodowej Mariusza Błaszczaka.
Partnerami uroczystości oraz inicjatywy budowy pomnika byli: Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Gdańsku, Muzeum II Wojny Światowej, Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Zarząd Główny. Patronat medialny nad wydarzeniem objęła TVP3 Gdańsk.
O POMNIKU:
Pomnik to ok. 40-tonowy głaz, wysoki i szeroki na blisko 3 metry z wizerunkiem żołnierza oraz inskrypcjami. Pierwowzorem postaci przedstawionej na monumencie jest zdjęcie Henryka Wieliczki „Lufy”, żołnierza AK, członka 5. Wileńskiej Brygady AK, podkomendnego mjr Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki”.
Na czarnym cokole pomnika umieszczono następującą inskrypcję:
„Żołnierzom Wyklętym. Pamięci tych, którzy w latach 1944-1963 kontynuowali walkę o niepodległą Polską w formacjach podziemia antykomunistycznego. Za ich miłość do Ojczyzny i Boga. Za wytrwałość pomimo braku nadziei. Za wierność wartościom i umiłowanie wolności. Za męstwo i ofiarność. Za to, że „zachowali się jak trzeba” i byli wierni Polsce „aż po ofiarę życia”. Przyszłym pokoleniom, aby pamiętały, że „walka o wolność, gdy się raz zaczyna, z ojca krwią spada dziedzictwem na syna”.
Pomnik zaprojektował prof. Maciej Świeszewski, postać widoczną na monumencie wyrzeźbił Stanisław Milewski, kamień wykonał Leon Czerwiński.
Monument stanął w pobliżu Cmentarza Garnizonowego, na którym pochowani są Danuta Siedzikówna „Inka” i Feliks Selmanowicz „Zagończyk”. Pieniądze na pomnik pochodziły ze społecznych zbiórek.
Źródło: IPN
