Aktualności

86. rocznica ukończenia kursu w Normalnej Szkole Fachowej dla Szeregowych PP w Mostach Wielkich przez post. Jana Piwnika „Ponurego”

Data publikacji 02.06.2020

2 czerwca 2020 r. przypada 86. rocznica ukończenia kursu w Normalnej Szkole Fachowej dla Szeregowych PP w Mostach Wielkich przez Jana Piwnika „Ponurego”, jednego z najsłynniejszych cichociemnych – spadochroniarzy Armii Krajowej, legendarnego dowódcy partyzanckiego z Gór Świętokrzyskich i Nowogródczyzny.

Po zdaniu w maju 1932 r. matury, Jan Piwnik stawił się 11 sierpnia we Włodzimierzu Wołyńskim na VII kurs Szkoły Podchorążych Rezerwy Artylerii. 1 lutego 1933 r. awansował na bombardiera, natomiast w dniu zakończenia kursu – 23 czerwca na stopień plutonowego, otrzymując jednocześnie tytuł podchorążego artylerii. Pierwszym wojskowym przydziałem Piwnika był 10 pułk artylerii ciężkiej w Przemyślu, gdzie w okresie od 24 czerwca do 16 września 1933 r. odbył praktykę podoficerską, po której 21 września otrzymał awans na ogniomistrza.

11 grudnia 1933 r., rozpoczął się nowy etap w jego życiu, kiedy to został mianowany posterunkowym Policji Państwowej (PP) i otrzymał rozkaz stawienia się w Normalnej Szkole Fachowej dla Szeregowych PP w Mostach Wielkich w województwie lwowskim. Kurs trwał od 3 stycznia do 2 czerwca 1934 r., ale już 26 maja Piwnik otrzymał skierowanie do policji w Warszawie. Pobyt w stolicy nie trwał jednak zbyt długo, bowiem 25 czerwca powołano go na szkolenie rezerwy do 10  pac-u, które zakończył 4 sierpnia, a już następnego dnia został awansowany na starszego ogniomistrza. Otrzymał także wniosek nominacyjny na podporucznika rezerwy artylerii. Sam awans nastąpił ze starszeństwem z 1 stycznia 1935 r.

Po szkoleniu w Przemyślu powrócił do policji warszawskiej, gdzie pracował w wydziale śledczym. Zajmował się ochroną osobistą premiera Leona Kozłowskiego, a po jego odwołaniu premiera Walerego Sławka. 1 lutego 1935 r. awansował na starszego posterunkowego PP, natomiast 18 lipca został przeniesiony do Kowla w województwie wołyńskim, gdzie 1 marca 1936 awansował na przodownika PP. Po kilku miesiącach, 1 września został ponownie przeniesiony, tym razem na stanowisko dowódcy posterunku PP w Kisielinie w powiecie horochowskim. Pełniąc tę funkcję 3 lipca 1937 r. zgłosił się do Szkoły Oficerów PP w Warszawie, gdzie do 29 kwietnia 1938 r. odbywał szkolenie, po którym 1 maja otrzymał awans na starszego przodownika PP.

Kolejnym policyjnym przydziałem Piwnika, począwszy od 7 maja 1938 r., była stacjonującą w Warszawie, a ściślej mówiąc Golędzinowie, Grupa Rezerwy Policyjnej (GRP). Początkowo pełnił funkcję dowódcy 1 plutonu w 1 kompanii grupy. Na tym stanowisku 27 lipca został powołany na wojskowe ćwiczenia do nowej jednostki  macierzystej, jakim był 2 pułk artylerii ciężkiej w Chełmie, gdzie uznano go za wzorowego oficera rezerwy. Szkolenie zakończył 22 sierpnia.

28 wrześniu 1938 r. z rąk premiera Felicjana Składkowskiego otrzymał Brązowy Krzyż Zasługi za: „Zasługi w służbie bezpieczeństwa publicznego”. 5 kwietnia 1939 r. objął dowództwo 1 plutonu w 3 kompanii GRP, 1 maja 1939 r. awansował do stopnia aspiranta (pierwszy stopień oficerski w policji), a już 18 dni później został p.o. dowódcy 3 kompanii. Warto wspomnieć, że w okresie 26 czerwca – 19 sierpnia odbył jeszcze 8-mio tygodniowy wojskowy kurs oficerów zwiadu artylerii w Mazowieckiej Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii w Zambrowie.

Podczas wojny obronnej 1939 r., od 2 do 7 września 1939 r., policyjna kompania Piwnika wraz z całą grupą golędzinowską wchodziła w skład Szybkiej Grupy Zaporowej ochraniającej przeprawy na Pilicy od Białobrzegów do Nowego Miasta nad Pilicą. Dalsza droga kompanii to szlak przez Warszawę ku granicy węgierskiej, którą przekroczyła 21 września i została internowana w miejscowości Felsőpakony, a następnie László Major. Podczas internowania Piwnik oprócz wzorowej organizacji obozu, za co zyskał uznanie władz węgierskich, wszedł w skład konspiracji przerzucającej ludzi do Francji. Po wyjściu na jaw tegoż procederu 15 stycznia 1940 r. kompania została rozwiązana, a Piwnik miał być przeniesiony do cytadeli w Budapeszcie, a następnie do obozu karnego. Jednak symulując ciężką chorobę został przewieziony do szpitala w Budapeszcie, z którego zdołał zbiec 9 lutego 1940 r. i poprzez Jugosławię i Włochy dotarł 10 dni później do Paryża.

Na podstawie:

Wojciech Königsberg, Droga „Ponurego”. Rys biograficzny majora Jana Piwnika, Warszawa 2014.

BEH-MP KGP/KM

  • Starszy przodownik Jan Piwnik. Na naramiennikach dwukolorowy (błękitno-biały) sznur oznaczający szeregowego P.P. będącego oficerem rezerwy lub mającego średnie albo wyższe wykształcenie. Na prawej kieszeni odznaka Szkoły Oficerskiej P.P., na lewej odznaka Szkoły Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim, a nad nią Brązowy Krzyż Zasługi. Zdjęcie z zasobów Kwatery majora „Ponurego” w Janowicach.
  • Jan Piwnik w letnim mundurze P.P. wz. 35/37.  Ćwiczenia P.P. na Wołyniu, Zaturce, 25 maj 1937r. Zdjęcie z zasobów Kwatery majora „Ponurego” w Janowicach.
  • Jan Piwnik konno, w czasie służby w P.P.  Ćwiczenia P.P. na Wołyniu, Zaturce, 25 maj 1937r. Zdjęcie z zasobów Kwatery majora „Ponurego” w Janowicach.
  • 3 kompania Grupy Rezerwy Policyjnej. Aspirant Jan Piwnik dziewiąty od prawej w drugim od dołu rzędzie siedzących policjantów. Zdjęcie z zasobów Kwatery majora „Ponurego” w Janowicach.
  • Jan Piwnik (w dolnym rzędzie, drugi od lewej, widać czubek głowy) w czasie pełnienia służby w ochronie Walerego Sławka.  Racławice, 5 lipca 1935 r. Zdjęcie z zasobów NAC
  • Jan Piwnik w otoczeniu kandydatów z Grupy Rezerwy. Jasna Góra, 21 maj 1939 r. Zdjęcie z zasobów Kwatery majora „Ponurego” w Janowicach.
Powrót na górę strony