Policyjne kalendarium - grudzień
90 LAT TEMU
Grudzień 1931
● W dążeniu do dalszego odciążania Policji Państwowej od czynności ubocznych, niezwiązanych z działaniami ujętymi w Ustawie o Policji, Komenda Główna PP zestawiła – na podstawie materiałów uzyskanych z komend wojewódzkich – wykaz tych czynności ubocznych, wykonywanych przez organa PP na polecenie różnych władz i urzędów, niejako „nadprogramowo” i bez podstawy prawnej. Doliczono się aż 363 takich „gratisowych usług”.
● Jak wynika z danych Komendy Głównej PP, podjęta w końcu drugiej dekady lat 30-tych decyzja kierownictwa formacji o zamykaniu mniejszych posterunków i tworzeniu w ich miejsce jednostek większych, lepiej wyposażonych i obsługujących większe rejony służbowe, przynosi wymierne korzyści. W ciągu półtora roku trwania tej akcji udało się zlikwidować 131 nieefektywnych posterunków. Jeszcze w lipcu 1930 r. w całym kraju funkcjonowało 3154 jednostek stopnia podstawowego, 31 grudnia 1931 r. ich liczba zmniejszyła się do 3023 – zdj. 1.
● W odpowiedzi na ogłoszoną przez KG PP akcję doraźnej pomocy bezrobotnym, funkcjonariusze PP woj. poleskiego oraz urzędnicy cywilni opodatkowali się dobrowolnie w wysokości ½ proc. poborów miesięcznych na okres 6 miesięcy – zdj. 2.
14 XII – W stołecznej Szkole Policji odbyły się dwie uroczyste inauguracje: III Kursu dla Oficerów PP oraz Kursu Śledczego PP. Otwarcia ich dokonał komendant główny PP płk Janusz Jagrym Maleszewski w obecności licznie przybyłych przedstawicieli władz administracyjnych i resortowych. Przedstawił również kadrę naukowo-dydaktyczną szkoły, wśród której znajduje się wielu wyższych oficerów Komendy Głównej PP, m.in. naczelników wydziałów. Funkcję komendanta szkoły powierzono podinsp. Iżewskiemu. Kurs dla oficerów trwać będzie 11 miesięcy (o dwa miesiące dłużej niż poprzednie), kurs śledczy dla oficerów – 6 miesięcy – zdj. 4-5.
40 LAT TEMU
Grudzień 1981
10 XII - w Stoczni Szczecińskiej im. Adolfa Warskiego przedstawiciele ZZ FMO podjęli głodówkę protestacyjną ws. rejestracji związku. 11 XII 1981 KK „S” w uchwale na ten temat poparła utworzenie ZZ FMO, wyraziła gotowość udzielenia pomocy, wezwała też do takiej pomocy organizacje regionalne i zakładowe, sprzeciwiła się zwalnianiu funkcjonariuszy za działalność związkową, postulowała pełną swobodę działania ZZ FMO. 12 XII 1981 KK „S” wydała oświadczenie ws. strajku głodowego w Stoczni Szczecińskiej, domagała się natychmiastowego podjęcia negocjacji przez przedstawicieli Sejmu PRL i MSW z milicyjnymi związkowcami. Do takich negocjacji nie doszło.
Najważniejszymi postulatami ruchu związkowego, obok utworzenia związku zawodowego funkcjonariuszy, były: rozwiązywanie konfliktów społecznych metodami politycznymi, apolityczność resortu spraw wewnętrznych i odebranie aparatowi PZPR możliwości ingerencji w działania organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości, oddzielenie SB od MO, wprowadzenie ochrony prawnej funkcjonariuszy w stosunkach służbowych i pomocy w przypadku prowadzenia postępowania karnego przeciwko funkcjonariuszowi, gwarancja swobody światopoglądowej funkcjonariuszy, wprowadzenie zmian w polityce karnej, zwłaszcza uproszczenie procedury karnej, odkłamanie statystyki kryminalnej, poprawa metod pracy, warunków służby i wyposażenia. Po 13 XII 1981 kontynuowano rozmowy ostrzegawcze, internowano co najmniej 25 funkcjonariuszy, 3 aresztowano pod zarzutem ujawnienia „S” tajemnicy służbowej. Inni funkcjonariusze ukrywali się przed aresztowaniem. Funkcjonariusze SB zintensyfikowali wobec działaczy ZZ FMO rozsiewanie plotek o ich agenturalnej działalności. Internowani po 13 XII funkcjonariusze byli jednymi z dłużej przetrzymywanych w obozach internowania (Wiktor Mikusiński wyszedł na wolność dopiero 23 grudnia 1982 r.) W Wierzchowie Pomorskim doszło także do brutalnego pobicia uwięzionych, w tym także milicyjnych związkowców (m.in. Mariana Sadłowskiego). Osoby próbujące tworzyć ZZ FMO były rozpracowywane 21 IX 1981 – 27 IV 1984 przez SB w ramach SOR krypt. Rozłam – zdj. 6.
13 XII – O godzinie szóstej rano Polskie Radio, po odegraniu hymnu narodowego, nadało przemówienie premiera W. Jaruzelskiego, który stanął na czele Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego (WRON). Padły znamienne słowa: Wobec tego, że rozwój sytuacji w Polsce prowadził nieuchronnie do katastrofy narodowej, Rada Państwa w zgodzie z postanowieniami konstytucji wprowadziła dziś o północy stan wojenny na obszarze całego kraju. Decyzji tej towarzyszyło szereg innych nakazów i ograniczeń obywatelskich, w tym: internowanie kilkutysięcznej grupy osób zagrażających – zdaniem władz – bezpieczeństwu państwa (m.in. działaczy Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” z Lechem Wałęsą na czele), zakaz strajków, militaryzacja niektórych zakładów pracy, cenzura poczty i wyłączenie telefonów, godzina milicyjna od godz. 22 do 6 rano, tryb doraźny w sprawach za czyny przeciwko dekretowi o stanie wojennym, zakaz wyjazdów za granicę. Zawieszono działalność wszelkich związków zawodowych, studenckich, stowarzyszenia dziennikarzy, „Solidarność” zeszła do podziemia – zdj. 7-8.
16 XII – Pacyfikacja Kopalni Węgla Kamiennego „Wujek” w Katowicach. Do strajkujących i okupujących kopalnię górników władze wysłały funkcjonariuszy ZOMO (w tym pluton specjalny uzbrojony w broń palną) oraz wojsko z czołgami i wozami pancernymi. Ponieważ negocjacje nie przyniosły rezultatu czołgi sforsowały kopalniany mur, torując drogę oddziałowi ZOMO. Padły strzały, które – jak tłumaczono – funkcjonariusze oddali w obronie własnej. Od milicyjnych kul zginęło na miejscu sześciu górników, siódmy zmarł w szpitalu dwóch kolejnych na początku stycznia 1982 roku. Wielu zostało rannych. Było to najtragiczniejsze wydarzenie stanu wojennego w ówczesnej Polsce – zdj. 9.
20 LAT TEMU
Grudzień 2001
● Prawie 1000 haseł opracowanych przez 81 autorów znalazło się w wydanym niedawno „Leksykonie policyjnym”. Publikacja o charakterze encyklopedycznym w sposób przystępny i skrótowy podaje zwięzłe definicje haseł odnoszących się do określonych dziedzin wiedzy wykorzystywanej w codziennej służbie funkcjonariuszy z różnych pionów. Jest efektem dużego zaangażowania kadry Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie, pod redakcją naukową insp. prof. dr. hab. Wiesława Pływaczewskiego i mł. insp. dr. Grażyny Kędzierskiej. To pierwsza tego rodzaju publikacja w Polsce – zdj. 10.
5 XII – Do Kosowa odleciała pierwsza 80-osobowa grupa zmiany kontyngentu polskiej Jednostki Specjalnej Policji (SPU – Special Police Unit), funkcjonującej w ramach sił ONZ (UNMIK). Ceremonialne pożegnanie jednostki odbyło się dzień wcześniej w koszarach Oddziału Prewencji KSP w Iwicznej, z udziałem m.in. podsekretarza stanu w MSWiA Andrzeja Barcikowskiego oraz komendanta głównego Policji, nadinsp. Antoniego Kowalczyka, który życzył polskim „misjonarzom” spokojnej służby z dala od domu i rodziny. Dowódca wyjeżdżającej jednostki, podinsp. Jerzy Szczytyński przyjął z rąk wiceministra Barcikowskiego biało-czerwoną flagę, która zawiśnie w polskim obozie w kosowskiej Mitrovicy – zdj. 11.
15 XII – Jubileusz 50-lecia obchodził Centralny Szpital Kliniczny MSWiA - wiodąca placówka resortowej służby zdrowia. Na uroczystą galę przygotowaną z tej okazji zaproszono najbardziej zasłużonych w całym pięćdziesięcioleciu pracowników szpitala, którzy odznaczeni zostali przez ministra SWiA Krzysztofa Janika wysokimi odznaczeniami państwowymi. Zwracając się do zebranych, minister Janik podkreślił rosnącą rolę resortowej lecznicy, którą nazwał „szpitalem ponad podziałami”. Dyrektor CSK MSWiA, dr n. med. Marek Durlik dodał, że stale rośnie grono przyjaciół szpitala, życzliwych i sprzyjających jego rozwojowi. Druga część uroczystości odbyła się po południu w Galerii Porczyńskich. Wzięli w niej udział przedstawiciele rządu, parlamentarzyści, przedstawiciele służb podległych MSWiA oraz pracownicy szpitala – zdj. 12.
20 XII – Komendant główny Policji, nadinsp. A. Kowalczyk zatwierdził główne kierunki pracy Policji na rok 2002. Wyznaczają one dwa cele strategiczne: spowodowanie poprawy społecznego poczucia bezpieczeństwa w środowiskach miejskich, ze szczególnym uwzględnieniem dużych aglomeracji, a także podniesienie poziomu bezpieczeństwa w miejscach publicznych, powszechnie uważanych za niebezpieczne ze względu na popełniane wykroczenia i przestępczość pospolitą. W końcowej części dokumentu sformułowano 6 dyspozycji dotyczących stworzenia warunków do realizacji postawionych zadań, zaliczając do nich m.in. kreowanie właściwych stosunków międzyludzkich w relacjach służbowych, sprzyjających krytycznemu i twórczemu myśleniu, eliminowanie zjawisk patologicznych, wpływających na atmosferę w pracy i osiągane wyniki oraz powodujących powstawanie frustracji i apatii – zdj. 13.
Źródło: BEH-MP KGP, zdj. „Na Posterunku”, „WSN”, „Gazeta Policyjna”, IPN