Sprawozdanie z Międzynarodowego Kongresu Policyjnego w Wiedniu 1923 r. cz. V
M. SONENBERG.
SPRAWOZDANIE
z Międzynarodowego Kongresu
w Wiedniu.
5) Listy gończe. W listach gończych oznaczać przestępstwo kodeksowe, za które przestępca jest poszukiwany, władzę, która wszczyna poszukiwania lub prowadzi śledztwo, oraz nakaz aresztowania lub sprowadzenia z nadmienieniem, czy stosowna władza sądowa będzie w swoim czasie żądać ekstradycji, czy też zgodzi się na osądzenie i ukaranie przestępcy przez państwo, do którego przestępca należy.
Z powyższego widać, iż żądanie aresztowania i ekstradycji winno być stosowane tylko do przestępców pierwszorzędnej wagi.
Pożądanem jest, aby przy listach gończych komunikować pewne szczegóły o sposobie działania przestępcy.
6) Żądania dochodzenia policyjnego. Oficer policji kryminalnej przy prowadzeniu dochodzenia może nagle potrzebować z zagranicy wiadomości, które na pierwszy rzut oka wydają się nieważne, lecz które dla dochodzenia mogą stanowić bezcenny materjał. Nie jest do pomyślenia, aby procedura jakiegokolwiek państwa wzbraniała oficerom policji kryminalnej komunikowania swoim zagranicznym kolegom informacji, potrzebnych do danej sprawy, jak np. specjalność i sposób działania przestępcy, sposób życia, jego moralność, stosunki i znajomości w świecie przestępnym, rodzaj dokumentów identyczności i paszportów, miejsce pobytu, wyjazdu i przyjazdu, sprawdzenie bagażu, weryfikacja podanego alibi i t. p. Tego rodzaju zapytania i informacje, niemające nic wspólnego z aresztowaniem i pozbawianiem wolności, winny być załatwiane bezpośrednio.
Stworzenie biura międzynarodowego. Konieczność międzynarodowych stosunków policyjnych, umotywowana powyżej, winna skłonić do skoordynowania wysiłków policji kryminalnych całego świata. Przy międzynarodowem biurze kryminalnem, o którem już wspominaliśmy, należy stworzyć specjalny „rejestr karny międzynarodowy" i fachowe pismo policyjne.
Budżet. Bardzo ważnem pytaniem przy omawianiu organizacji biura jest sprawa budżetowa, gdyż nie może ono istnieć bez odpowiedniego materjalnego zasiłku. W tym względzie wyłaniają się trzy projekty:
1) Budżet będzie pokryty przez międzynarodowe biuro pracy, utworzone przy Lidze Narodów w Genewie.
Ten projekt, który w przyszłości stać się może wykonalnym, narazie nie jest aktualnym, gdyż z różnych przyczyn nie wszystkie narody są członkami Ligi.
2) Budżet będzie pokryty przez normalne składki wszystkich państw.
Każde państwo wpłacać będzie stałą roczną składkę, stosownie do ilości swoich mieszkańców. Gdyby którakolwiek państwo odmówiło wpłacenia składki, zrodziłoby się mimowolnie pytanie, czy przedstawiciele takiego państwa mogliby być dopuszczeni do udziału w biurze międzynarodowem.
3) Budżet będzie pokryty przez jedno państwo, które weźmie na siebie cały ciężar organizacji.
Tu możnaby było mówić tylko o Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej, które to państwo, jako najpotężniejsze i materjalnie i moralnie, mogłoby przodować w międzynarodowej organizacji policyjnej.
Z chwilą, gdy sprawa budżetu będzie załatwiona, można będzie przystąpić natychmiast do omówienia najważniejszych kwestii, związanych z uruchomieniem międzynarodowego biura.
Projekt międzynarodowej konwoncji, regulującej stosunki wzajemne policji kryminalnych świata. Art. 1. Rządy państw, przystępujących do niniejszej konwencji, zobowiązują się ściśle stosować do poniższych przepisów i zorganizować w swoim kraju potrzebną służbę dla korzystnej współpracy w dziedzinie zwalczania przestępstw kryminalnych.
Art. 2. Międzynarodowe biuro będzie zainstalowane w Wiedniu.
Art. 3. Personel biura składać się będzie z naczelnika, z zastępcy i ze stosownej ilości urzędników.
Art. 4. Biuro wydawać będzie co piętnaście dni pismo, w którem pomieszczone będą nazwiska ze wszystkiemi potrzebnymi szczegółami tych przestępców, którzy są poszukiwani i co do których wydany został nakaz aresztowania lub ekstradycji.
Art. 5. Pismo będzie redagowane w kilku językach i wysyłane do wszystkich krajów.
Art. 6. Międzynarodowe biuro będzie prowadziło rejestry najważniejszych przestępców, jak: fabrykantów fałszywych pieniędzy, handlarzy żywym towarem, złodziei hotelowych, oszustów i t. d.
Art. 7. Każde państwo zorganizuje przy biurze międzynarodowem tak zwany oddział korespondencyjny, którego naczelnik zobowiąże się nie mieszać się zupełnie do spraw politycznych i szpiegowskich.
Art. 8. Żądania informacji od innych władz policyjnych, a nie od policji kryminalnej, po załatwieniu ich, wysyłane będą do centralnego biura korespondencyjnego państwa żądającego do dalszego urzędowania.
Art. 9. Policje kryminalne wszystkich państw, przystępujących do niniejszej konwencji, zobowiązują się udzielać koniecznych informacji dla identyfikacji przestępców poszukiwanych lub już zatrzymanych, komunikując sobie:
1) odcisk daktyloskopijny,
2) fotografję,
3) wyciąg z księgi ludności,
4) informacje, zebrane na miejscu,
5) wszystkie konieczne szczegóły, potrzebne dla prowadzenia śledztwa.
XI.
Walka z alkoholizmem, kokainizmem i morfinizmem w zakresie działalności policyjnej.
Potrzeba zwalczania alkoholizmu, morfinizmu i kokainizmu nie wymaga żadnej dyskusji, gdyż szkody przez te środki narkotyczne dla ludzkości powodowane są tak doniosłe, iż najsurowsza z niemi walka staje się konieczną. Jednocześnie zaznaczyć należy, że zwalczanie tego zła nie może być wszędzie jednakowo stosowane, ze względu na różny charakter poszczególnych narodowości, różne temperamenty i organizmy poszczególnych ludzi. Największe spustoszenia ze wszystkich narkotyków powoduje alkohol, jest on też najtrudniejszy do zwalczenia. Dobrze scharakteryzował zgubne skutki alkoholu, tego wroga naszej cywilizacji, wielki angielski mąż stanu Gladstone. Powiedział on bowiem, iż „alkohol powoduje więcej spustoszenia, aniżeli zaraza, głód i wojna”. Policjanci stykają się codzień ze skutkami nadużywania alkoholu i są organami tej władzy, do obowiązków której należy zapobieganie i usuwanie nadużyć. Już na zasadzie swych osobistych praktycznych doświadczeń, każdy urzędnik policyjny stwierdzi, że sprawa zwalczania alkoholizmu jest nader ważną i palącą. Jeśli nasze doświadczania praktyczne prowadzą do tych samych konkluzji, co i naukowe badania o szkodliwości alkoholu, to dla policji może być tylko jeden wniosek — konieczność bezwzględnej walki z alkoholizmem.
Policjanci winni ze swego życia osobistego zupełnie usunąć alkohol, gdyż z punktu widzenia praktyki policyjnej zwykłe używanie alkoholu przez służbę bezpieczeństwa jest już nadużyciem.
Nie można przytoczyć tutaj wszystkich skutków zgubnego działania alkoholu na stan zdrowotny, duchowy i materjalny pijaka i wyjaśniać jego zgubnych następstw, ograniczymy się do omówienia tych tylko skutków, które bezpośrednio wymagają interwencji policji, celem zapobieżenia fatalnym skutkom alkoholu. Musimy sobie postawić zapytanie, jakie konflikty sprowadzają między publicznością i władzami nadużycie alkoholu, w jakim czasie wykroczenia na tle alkoholicznem są liczniejsze i jakie są przyczyny tych częstych wykroczeń, gdyż złego nie można uniknąć, zwalczając tylko objawy, a zwalczać należy również przyczyny.
Jedną z kardynalnych przyczyn zgubnego wpływu alkoholu, jest podług słów profesora Kraepellna, jako przynosząca olbrzymią szkodę każdemu narodowi, obok nieświadomości i bezmyślności, głównie pobłażliwość w stosunku do pijaków, jaką cieszą się ci ostatni, nie tylko w szerokich kołach ludu, ale i także w kołach wykształconych ludzi, oraz pobłażliwość prawa w stosunku do nadużywających alkoholu.
Jako ważny środek walki z alkoholizmem należy uważać zaprowadzenie statystyki pijaństwa.
Wiedeńska policja prowadzi statystykę pijaństwa i publikuje ją nie tylko w cyfrach, ale także w postaci djagramów. Wykroczenia wykazane na tych tabelach dotyczą nie tylko nałogowych pijaków, lecz wogóle osób, używających alkoholu. Tabele i obrazy, podające w formie zrozumiałej, a nawet humorystycznej, skutki używania alkoholu, robią większe wrażenie, aniżeli suche liczby, a nawet i djagramy.
W związku z powyższem nasuwa się zagadnienie konieczności ewidencji. Ewidencja ekscesów, dokonanych po pijanemu i pijaków wogóle jest nader ważną rzeczą przy zwalczaniu alkoholizmu w zakresie działalności policyjnej i wymaga nader sumiennego i starannego prowadzenia. Celowość i konieczność tej ewidencji rzuca się tembardziej w oczy, iż w czasach dzisiejszych, przy obecnych stosunkach i organizacji władz większej części krajów, jedynym organem, mającym najlepsze dane do zbierania materiałów o pijaństwie—jest policja. Jako wzór ewidencji pijaków w poszczególnym komisarjacie, załącza się indeks próbny jednego z komisarjatów.
FORMULARZ
ewidencji pijaków w Komisarjacie
Jeżeli czyn karny jakiegoś oskarżonego, lub też nieszczęśliwy wypadek stoi w związku bezpośrednim, lub pośrednim, ze spożyciem alkoholu (zabójstwo w stanie niepoczytalnym, sprzeniewierzenie i t. d.), to akt danej sprawy powinien otrzymać na miejscu widocznem literę „p.” (pijaństwo). Akta te zaopatrzone literą ,,p.” są podstawą zasadniczą ewidencji. Na prawo u góry notujemy słowa, lub znaki, celem szybszego orjentowania się, np.: numer komisarjatu. Nazwiska takich osób podaje się do wiadomości komisarjatu, w którym ci ostatni zamieszkują.
Takie kartki ewidencyjne zakłada się nawet o takich osobach, które nie weszły jeszcze w kolizję z władzami, lecz o których doszły do policji wiadomości, że używają alkoholu. Gdzie należy prowadzić ewidencję pijaków? Na pytanie to można dać różne odpowiedzi w zależności od obszaru danego miasta i jego zaludnienia. Zasadniczo w miastach większych ewidencja winna być prowadzoną w Centrali Urzędu Śledczego, nie wyklucza to jednak konieczności prowadzenia jej w poszczególnych komisarjatach, oraz komendach powiatowych, a szczególniej w tych ostatnich, gdyż one jako zbyt oddalone od centralnego Urzędu Śledczego, zbyt wiele traciłyby czasu na uzyskanie stosownej informacji. Tam, gdzie pijak bywa dostarczany, gdzie jest znany, gdzie zamieszkuje, tam powinna być jego karta ewidencyjna. Tutaj winny być robione wszelkie notatki i dopełnienia, tutaj sędzia policyjny, winien mieć przed sobą, że tak powiemy curiculum vitae, jako pijaka. W komisarjacie winna być przeglądana jego ewidencja, gdy prosi o pozwolenie na broń, pozwolenie na prowadzenie samochodu i t. p. celem odmownej odpowiedzi.
Konieczną jest jeszcze jedna ewidencja, a mianowicie miejsc wyszynku trunków. Na planie miasta należy zrobić małe czarne kwadraty, z których każdy przedstawia miejsce wyszynku. W te kwadraty natyka się chorągiewki, z których każda oznacza ilość pijackich ekscesów, zawdzięczanych odnośnym miejscom wyszynku. Taka ilustrująca statystyka da nam cenną wskazówkę, na jakie lokale winny zwracać uwagę władze nadzorcze, wydające koncesje na restauracje i miejsca wyszynku.
(C. d. n.)
