WALCZYĆ, ALE CZYM?
„Walczyć, ale czym?” to tytuł wystawy, którą 19 września br. otwarto w Centralnym Przystanku Historia IPN im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego w Warszawie.
Autorami ekspozycji są insp. dr Piotr Uwijała komendant miejski Policji w Jaworznie i Adrian Rams z Muzeum Miasta Jaworzna, działający również w katowickim oddziale IPN. Wszyscy, którzy przybyli w czwartek 19 września o 17.30 do placówki IPN przy ul. Marszałkowskiej w Warszawie mogli uczestniczyć w oprowadzaniu kuratorskim i poznać autorów wystawy.
Pełny tytuł ekspozycji to „Walczyć, ale czym? Jak Polacy uzbroili swoją milionową armię do wojny z sowiecką Rosją? Działalność Polskiej Wojskowej Misji Zakupów w Paryżu w latach 1919 – 1921”. Temat mniej znany, niż analiza spektakularnych zwycięstw na polach bitew, ale nie mniej ciekawy. Żeby podjąć bój, potrzebny jest oręż. W głównej mierze jego zdobywaniem zajęła się w marcu 1919 r. Polska Wojskowa Misja Zakupów w Paryżu, która pozyskiwała broń, umundurowanie i ekwipunek od państw Ententy, które po Wielkiej Wojnie miały ich pełne magazyny. Polska placówka działała w latach 1919 – 1921. Pracowało w niej ponad stu wojskowych na różnych stanowiskach i kilkudziesięciu cywilnych specjalistów. Dzięki ich wysiłkowi transporty zaopatrzeniowe szły z zagranicy do walczącej o swoje granice Polski.
Otwarciu wystawy towarzyszył panel dyskusyjny, poświęcony tej tematyce, w którym wzięli udział prof. Grzegorz Nowik, prof. Aleksander Smoliński i insp. dr Piotr Uwijała.
Wystawa została zorganizowana pod auspicjami Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach i Muzeum Miasta Jaworzna. Podczas otwarcia ekspozycji Komendę Główną Policji reprezentował naczelnik Wydziału Edukacji Historycznej Gabinetu Komendanta Głównego Policji insp. Robert Horosz.
Wystawę w Centralnym Przystanku Historia IPN im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego przy ul. Marszałkowskiej 107 (tuż przy stacji metra ”Świętokrzyska”) można oglądać do 29 października br. W planach jest prezentacja jej również w Centralnej Bibliotece Wojskowej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie, we Francji oraz Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. Czynione są starania, aby można było ją zobaczyć również w siedzibie Wydziału Edukacji Historycznej Gabinetu Komendanta Głównego Policji KGP.
***
Insp. dr Piotr Uwijała służy w Jaworznie od marca 2021, najpierw na stanowisku zastępcy komendanta miejskiego, a od lipca tego samego roku jako komendant miejski Policji. Przygodę z Policją zaczął w 1999 r. w Sosnowcu.
Ukończył Wyższą Szkołę Policji w Szczytnie oraz Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Na tej ostatniej uczelni zdobył stopień doktora w dziedzinie nauk historycznych w dyscyplinie historia. Uczestniczył w wielu kursach i szkoleniach. Jest m.in. absolwentem Studiów Podyplomowych Akademii WSB w Dąbrowie Górniczej, organizowanych we współpracy z EY Academy of Business o kierunku Master of Business Administration.
Jego naukową pasją jest historia. W 2021 r. wydał książkę „Polska Wojskowa Misja Zakupów w Paryżu w latach 1919-1921. Pozyskiwanie i transport zagranicznego materiału wojennego dla Wojska Polskiego w okresie wojny polsko-sowieckiej”, której pokłosiem jest wystawa prezentowana obecnie w Warszawie. Bada również dzieje przedwojennej policji.
tekst: Paweł Ostaszewski
fot. insp. Robert Horosz