POWSTANIE WARSZAWSKIE – POLICJANCI TEŻ WALCZYLI!
W tym roku obchodzimy 81. rocznicę Powstania Warszawskiego, fenomenu na skalę całej okupowanej podczas II wojny światowej Europy. Takim samym fenomenem było Polskie Państwo Podziemne, działające w konspiracji, w skład którego wchodziła także funkcjonująca w ukryciu policja – Państwowy Korpus Bezpieczeństwa.
Powstanie Warszawskie określane jest przez historyków jako jedna z pięciu najbardziej zaciętych bitew II wojny światowej, wymieniane obok: walk o Stalingrad, bitwy na Łuku Kurskim, lądowania aliantów w Normandii i bitwy o Monte Cassino. Powstańcy warszawscy wykazali się niesłychanym męstwem i odwagą, a ich bohaterstwo przyczyniło się do określenia Warszawy „miastem niezłomnym”.
Patriotyczny zryw w założeniu miał potrwać kilka dni, w rzeczywistości trwał od 1 sierpnia do 2 października 1944 r., długie 63 dni. W walkach wzięli również udział policjanci. W ubiegłym roku z okazji 80. rocznicy Powstania Warszawskiego Wydział Edukacji Historycznej Gabinetu Komendanta Głównego Policji razem z Instytutem Nauk Społecznych Wydziału Bezpieczeństwa i Nauk Prawnych Akademii Policji w Szczytnie przy wydatnej pomocy pracowników Centralnej Biblioteki Wojskowej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego oraz Muzeum Powstania Warszawskiego przygotowali Konferencję „Policjanci w Powstaniu Warszawskim”, podczas której szczegółowo omówiono rożne kwestie związane z udziałem stróżów prawa zarówno w konspiracji, jak i w walkach w stolicy. Jeszcze w tym roku ma ukazać się publikacja, podsumowująca sympozjum.
Dziś, 81 lat później, warto pamiętać o tych, którzy walczyli w Warszawie, oddać im należną cześć i hołd. Uroczystości związane z rocznicą odbywają się w różnych miejscach stolicy. 1 sierpnia o godz. 17.00 ruch na ulicach miasta stanął na jedną minutę. Uroczystości zaplanowano na cały sierpień i wrzesień, a ich zakończenie przewidziano na początku października br.
W Powstaniu Warszawskim brali udział również policjanci, ci przedwojenni z Policji Państwowej, których podczas okupacji zmuszono do służby w Policji Polskiej Generalnego Gubernatorstwa, jak i ci, którzy działali w konspiracyjnym Państwowym Korpusie Bezpieczeństwa. Często zresztą byli to ci sami ludzie – oficjalnie służyli w Polnische Polizei, a w podziemiu tworzyli struktury PKP, współpracowali z wywiadem i kontrwywiadem Armii Krajowej, ostrzegali o planowanych przez okupanta akcjach. Poniżej prezentujemy artykuły, które ukazały się w prasie policyjnej, a które przybliżają tę właśnie tematykę.
Najbardziej znanymi przedwojennymi policjantami, którzy wzięli udział w Powstaniu Warszawskim byli: kom. Policji Państwowej Bolesław Kontrym „Żmudzin” i kom. PP Stanisława Filipina Paleolog, twórczyni Policji Kobiecej w II Rzeczpospolitej.
Paweł Ostaszewski / Wydział Edukacji Historycznej GKGP
Załączniki
- Tygodnik „Gazeta Policyjna” z 26 października 2003 r.: P. Ostaszewski „Służby policyjne w powstańczej Warszawie”
- Tygodnik „Gazeta Policyjna” z 14 marca 2004 r.: P. Ostaszewski „Służby porządku i sprawiedliwości w Polsce Podziemnej”
- Miesięcznik „Policja 997”, sierpień 2005 r. : P. Ostaszewski „Powstańcza policja”
