Nieznane zdjęcie gabinetu Stanisławy Paleolog.
Przeglądając przedwojenną prasę lub dokumenty archiwalne często odkrywamy interesujące a nierzadko nowe fakty lub informacje. Pozwalają nam lepiej poznać zatarte przez czas historie o ludziach i ich pracy w służbie państwu polskiemu.
W tym roku mija 100 lat od utworzenia policji kobiecej w Polsce. Policja kobieca została powołana 26 lutego 1925 roku. Jej głównym zadaniem było zwalczanie „handlu ludźmi”, zwłaszcza kobietami, prostytucji, sutenerstwa, pornografii. Ogromnym problemem społecznym, którym zajmowały się policjantki była także bezdomność oraz przestępczość nieletnich.
Pierwsza grupa 25 przeszkolonych policjantek tworzyła VI Brygadę Sanitarno – Obyczajową Urzędu Śledczego Stołecznej Komendy Policji Państwowej. Komendantką została aspirant Stanisława Filipina Paleolog.
Policjantki bardzo szybko zyskały szacunek i uznanie w społeczeństwie polskim dzięki swojej ciężkiej i skutecznej walce z przestępczością obyczajową.
Siedzibą brygady kobiecej był Urząd Śledczej w budynku przy ulicy Daniłowiczowskiej 3 w Warszawie, na tyłach Pałacu Blanka.
W trakcie przygotowań do obchodów rocznicy powołania policji kobiecej przeglądamy stare dokumenty, fotografie, czasopisma. Głównym obiektem naszych zainteresowań jest przedwojenna prasa policyjna jak „Na posterunku”, „Tajny detektyw”, „Gazeta administracji i policji państwowej”. Ale z pewnym zainteresowaniem sięgnęliśmy także po prasę tzw. cywilną, szczególnie po czasopisma skierowane do kobiet, takie jak „Bluszcz” czy „Kobieta współczesna”.
W tygodniku „Kobieta współczesna” z 19 października 1930 roku natrafiliśmy na artykuł „Policja kobieca”. Autorka, która podpisała się inicjałami H.B., opisuje pracę formacji. Jednak największym zaskoczeniem było nieznane nam dotąd zdjęcie przedstawiające panią aspirant Stanisławę Paleolog, komendantkę brygady sanitarno – obyczajowej, przy pracy w swoim gabinecie przy ulicy Daniłowiczowskiej 3.
Widzimy pomieszczenie o nieregularnym półokrągłym planie, które cechuje wręcz ascetyczny wystrój. Pani komendant siedzi za prostym biurkiem na którym znajdują się dokumenty, wazonik z mlecznego szkła, kalendarz stołowy, kałamarz, przybory do pisania. Duże okno zapewnia wymagane oświetlenie do pracy. Na ścianach wiszą obrazy z dominującym portretem prezydenta RP Ignacego Mościckiego. Poniżej, na ścianie, znajduje się telefon. Wyposażenie gabinetu uzupełniają regaliki. Prostota gabinetu komendantki policji kobiecej zapewniała efektywną pracę na polu walki z przestępczością obyczajową.
Stanisława Filipina Paleolog, już jako podkomisarz, od 1935 roku, kierowała pracą Referatu Policji Kobiecej w Centrali Służby Śledczej Komendy Głównej Policji Państwowej z siedzibą przy ulicy Nowy Świat 67. Od 1 stycznia 1939 roku została awansowana do stopnia komisarza.
O Stanisławie Filipinie Paleolog dowiecie się więcej tutaj
O policji kobiecej dowiecie się tutaj
tekst: Karol Karasiewicz
zdjęcia: Kobieta współczesna. Ilustrowany tygodnik społeczno - kulturalny. Nr. 42, 19 października 1930.
