Aktualności - Historia i Tradycja

28 listopada 2019 roku w Katowicach na „Przystanku Historia” - Centrum Edukacyjne IPN odbyła się promocja książki – „Policja Państwowa w powiecie zawierciańskim 1927–1939. Struktury, działalność, wojenne i powojenne losy funkcjonariuszy”. Autorem tej publikacji jest Śp. Marcin Kania, zmarły w 2015 roku, pracownik Oddziału IPN w Katowicach oraz wieloletni wolontariusz Katowickiego Oddziału Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Rodzina Policyjna 1939 r.

Były pojazdami specjalnego przeznaczenia, wykorzystywanymi głównie do rozpraszania demonstracji robotniczych, które przybierały niebezpieczne formy protestów i ataków na funkcjonariuszy Policji Państwowej oraz zakłócały porządek publiczny. Po raz pierwszy użyto ich w Krakowie 6 listopada 1923 roku przeciwko wzburzonym mieszkańcom, domagającym się ukrócenia spekulacji oraz obniżenia cen na żywność.

W drugiej połowie lat 20-tych ekspansja koni mechanicznych w Polsce stała się faktem. Ale po latach niewoli i wyniszczających wojnach nie na wiele było nas wówczas stać. Skarb Państwa świecił pustkami, więc i budżet policji ledwo pozwalał na przetrwanie. Zakupy nowych pojazdów mechanicznych były sporadyczne i w ilościach śladowych.

Były pierwowzorem współczesnych kamizelek kuloodpornych. Wprowadzone zostały na wyposażenie Policji Państwowej rozkazem nr 506 Komendanta Głównego PP z dnia 27 września 1930 r.

Gniadosze i siwki długo dzierżyły pozycję lidera w policyjnym transporcie. Choć na łamach branżowej prasy już w latach 20-tych wróżono im rychły koniec, to właściwie przez cały okres międzywojnia miały się zupełnie dobrze.

Napad na Stołpce, przygraniczne miasteczko w woj. nowogródzkim, przeprowadzony nocą z 3 na 4 sierpnia 1924 roku przez sowieckich dywersantów, trwał godzinę. W nierównej walce z przeszło stuosobową bandą zginęło siedmiu funkcjonariuszy Policji Państwowej, kilku zostało rannych. Zginęło też trzech przypadkowych mieszkańców. Był to najtragiczniejszy epizod w historii polskiej policji okresu międzywojnia.

Biuro Badań Historycznych Instytutu Pamięci Narodowej zorganizowało konferencję naukową „Administracja państwowa, służby specjalne i siły zbrojne II RP wobec ugrupowań i środowisk komunistycznych 1918–1939”, która odbyła się 21 listopada 2019 r. w Centrum Edukacyjnym im. Janusza Kurtyki w Warszawie.

Policja od zawsze była formacją siłową, typowo męską. Pierwsze etatowe policjantki pojawiły się w niej dopiero w początkach XX wieku. Najpierw w USA i Anglii, potem w innych krajach. Nieprzypadkowo zresztą. Okazało się bowiem, że w zwalczaniu takich zjawisk, jak prostytucja, przestępczość nieletnich, sutenerstwo, handel żywym towarem wyszkolone policjantki osiągają znacznie lepsze wyniki niż ich muskularni koledzy.

Komendant Powiatowy Policji w Przasnyszu insp. Tomasz Łysiak wspólnie z Dyrektorem Muzeum Historycznego w Przasnyszu Panią Agnieszką Brykner, otworzył wystawę pt. „Na posterunku. Policja Państwowa w powiecie przasnyskim w latach 1919 – 1939”. Wśród zaproszonych gości był mł. insp. Robert Horoszcz z Biura Edukacji Historycznej – Muzeum Policji z Komendy Głównej Policji oraz Zastępca Komendanta Wojewódzkiego Policji z siedzibą w Radomiu mł. insp. Dariusz Krzesicki.

W hołdzie funkcjonariuszom zamordowanym przez NKWD w 1940 r. funkcjonariusz Biura Edukacji Historycznej – Muzeum Policji KGP i oficer prasowy z KPP w Sochaczewie złożyli kwiaty na symbolicznej mogile policjantów państwowych na Cmentarzu Katyńskim w Kijowie – Bykowni. To wyraz pamięci i szacunku dla osób, które oddały swe życie w służbie Ojczyźnie.