Aktualności - Historia i Tradycja

Rok 1922 r. dla stołecznej policji zaczął się fatalnie. W styczniu i lutym w podwarszawskich lasach i zagajnikach znaleziono zwłoki siedmiu kobiet. Wszystkie przed śmiercią zgwałcono. Niektóre zostały uduszone, innym podcięto gardło. Sposób działania sprawcy wskazywał na seryjnego mordercę.

Nie miałem zamiaru zabić Władysława Owoca, chociaż Stankiewicz kazał mi „strzelać wprost w łeb, jak w psa”. I żebym nie żałował kul, gdyby trzeba było (...). Codziennie dawał mi browning i uczył go nabijać. Bałem się odmówić, bo mówił, że to z polecenia starosty Nazimka. I że jak się wycofam, to stracę posadę w Kasie Komunalnej i wystawią mi taki „wilczy bilet”, że nigdzie już nie znajdę pracy.

„Panicz” i Panek - bandycki duet z Podkarpacia lat dwudziestych ubiegłego stulecia. Przez kilka lat terroryzował ludność pow. łańcuckiego i sąsiednich. Ma na swoim koncie siedem zabójstw i kilkadziesiąt napadów z bronią w ręku. Mimo to niektórzy uważali tych bandytów za „dobrych zbójów”.

Policja poznańska przyznała, że tak makabrycznego i wstrząsającego widowiska, jakie ujrzała po wyłamaniu drzwi do pokoju, gdzie zamieszkiwali Langowie i otwarciu pieca, skąd wyzierały spalone piszczele i dymiąca jeszcze głowa, nie widziała – donosił m.in. łódzki „Głos Poranny” 9 sierpnia 1934 r.

W pierwszych dniach lutego 1934 r. w kilku punktach Lwowa znajdowano rozkawałkowane ludzkie zwłoki. Naliczono ich w sumie... 35. Początkowo trudno było nawet stwierdzić czy ofiarą makabrycznego mordu padł mężczyzna, czy kobieta. Jednak w ciągu 28 godzin śledztwa lwowska policja zatrzymała zabójcę.

Policyjną służbę trudno zaliczyć do zajęć lekkich, łatwych i przyjemnych. Codzienne obcowanie z tzw. marginesem i różnymi patologiami nigdy nie nastrajało przedstawicieli tej profesji zbyt radośnie. Ani w okresie międzywojnia, ani dziś. Nigdy też nie pozwalało na nudę, bo gdy sprawa goni sprawę o bezczynności trzeba zapomnieć.

4 stycznia 1934 r., tuż przed północą, dyżurnego Komisariatu Głównego PP w Białymstoku, wyrwał z zamyślenia głośny terkot telefonu. Dzwonił funkcjonariusz z pobliskiego Urzędu Śledczego. Chaotycznie poinformował o strzelaninie w budynku. Prosił o szybką pomoc.

To jedna z najokrutniejszych zbrodni popełnionych na Mazowszu w pierwszych latach po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Bandyci z zimną krwią zastrzelili pięć osób, niektóre bestialsko torturując. Dwie kolejne ofiary ciężko okaleczyli.

Andrzej Szczerba-Bazaliński, Cygan ze wsi Sromowce Wyżne koło Szczawnicy, kreował się w latach 30-tych ubiegłego wieku na legendarnego Janosika. Był jednak pospolitym, żądnym pieniędzy, bandytą. Dla ich zdobycia nie cofał się przed niczym. Okrzyknięto go „postrachem Podhala”.

W czasach PRL uznawani byli za bohaterów. Patronowali szkołom i fabrykom. Ich nazwiska błyszczały na tabliczkach z nazwami ulic. W podręcznikach i encyklopediach przedstawiano ich jako ofiary sanacyjnego terroru. O tym, że sami mieli na rękach krew niewinnych ofiar, nie było ani słowa.