Aktualności - Historia i Tradycja

Któż nie pamięta ociekającej patosem sceny, w której Janosik prowadzony na szafot godnie i dumnie kroczy przez stado owiec, oczywiście przede wszystkim białych. Zdjęcia te są okraszone nieco rzewną muzyką, która pomimo przesadnej i niekiedy groteskowej podniosłości powoduje u widza żal za niechybną śmiercią obrońcy pokrzywdzonych. Imię Janosika stanowi źródłosłów do wyrazów opisujących tych, którzy kradną, ale ze szlachetnych pobudek, dzieląc się łupem z potrzebującymi. 26 marca przypada dzień tych, którzy zboczyli ze ścieżki prawości na przestępczą drogę, jednak kierując się niebanalną chęcią zysku, a dojmującą potrzebą pomocy bliźniemu.

78 lat temu miała miejsce jedna z najgłośniejszych akcji podziemia w okupowanej przez Niemców Polsce. To właśnie 26 marca 1943 r. w pobliżu gmachu Arsenału u zbiegu ulic Długiej, Bielańskiej i Nalewek oddział Grup Szturmowych Szarych Szeregów odbił z rąk gestapo Jana Bytnara „Rudego”, a wraz z nim 20 innych więźniów przewożonych z al. Szucha na Pawiak.

Jak wyglądała praca Policji 100 lat temu? Z jakimi wyzwaniami funkcjonariusze policji musieli mierzyć się kiedyś, a z jakimi mierzą dziś? Odpowiedzi na te pytania na pewno znajdziemy w książce pt. „Policja w Mielcu 1919-2019”, której autorem jest Jerzy Skrzypczak wybitny historyk, regionalista i absolwent KUL-u. Omawiana pozycja została wydana w bardzo szczególnym okresie gdyż zbiegła się z jubileuszem 100- lecia Policji Państwowej, obchodzonym w 2019 r.

Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką to państwowe święto przypadające w rocznicę zamordowania w 1944 roku przez niemieckich żandarmów Józefa i Wiktorii Ulmów, ich dzieci oraz ukrywanych przez tę rodzinę Żydów. Mija 75 lat od tego wydarzenia. Warto podkreślić, że Polska była jedynym krajem, w którym niemiecki okupant wprowadził bezwzględną karę śmierci za pomaganie ludności żydowskiej. Mimo tego polskie społeczeństwo angażowało się w ukrywanie i ratowanie Żydów przed Holocaustem, często przez lata udzielając im schronienia we własnych domach. Izraelski Instytut Yad Vashem wielokrotnie honorował przejawy bohaterstwa Polaków, przyznając im tytuł „Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata”. Polacy, jako nacja, otrzymali największą liczbę zaszczytnych wyróżnień.

Ludwik Drożański do końca pozostał wierny złożonej Rzeczpospolitej przysiędze, honorowi oficera polskiej policji. Bronił godności grantowego munduru w najtrudniejszych czasach, gdy jeden z okupantów chciał go splugawić, a drugi zatrzeć wszelkie ślady po istnieniu „granatowej armii”. Rozumiał dobrze, że służba policyjna w tak ciężkich czasach wymaga poświęceń - wspominał Franciszek Banaś – gdy chciał on zrezygnować z wyczerpującej psychicznie służby w getcie, to właśnie major Drożański nakłonił go do pozostania, podkreślając wagę obowiązków wywiadowcy Polski Podziemnej.

15 marca 2021 r., z okazji 100. rocznicy podpisania traktatu w Rydze, Instytut Pamięci Narodowej zaprezentował wystawę „Gorzki pokój. Traktat ryski 1921 r.”. Równolegle Zamek Królewski otworzył ekspozycję „Traktat ryski – odzyskane dziedzictwo”. Retransmisja wernisażu na kanale IPNtv.

Los polskich jeńców został przesądzony dość szybko, prawdopodobnie jeszcze przed zakończeniem „czekistowskiego rozpracowania”. Wszyscy oni należeli do polskiej elity intelektualnej, co równoznaczne było z uznaniem ich za „wrogów klasowych” państwa sowieckiego. Samo to wystarczało, aby wydać na nich wyrok śmierci, co od czasu rewolucji stanowiło dla władz sowieckich najszybszą i najskuteczniejszą formę likwidowania wszelkich wrogów klasowych, którzy dostali się w ich ręce.

W miniony piątek mieliśmy przyjemność gościć przedstawicieli Zespołu Szkół Ponadpodstawowych w Białobrzegach. Uczennice klasy policyjnej wraz z opiekunem miały okazję poszerzyć swoją wiedzę historyczną oraz zapoznać się z aktualnymi wystawami prezentowanymi w siedzibie naszego biura.

Był znanym przedwojennym aktorem. Grywał w polskich, niemieckich oraz austriackich produkcjach. Najczęściej kreował role amantów. Kochały się w nim kobiety w Polsce i zagranicą. Jego urokowi uległa sama Marlena Dietrich. Ostatnie chwile jego życia również wyglądały niczym kadr z filmu sensacyjnego. Niestety filmu, w którym wcielił się w rolę zdrajcy. Taki był właśnie Igo Sym – kolaborant i konfident zlikwidowany przez żołnierzy ZWZ 7 marca 1941 r.

Niemiecka polityka okupacyjna była szczególnie brutalna na obszarach bezpośrednio włączonych do III Rzeszy. Na terenie Wielkopolski, stanowiącej część tzw. Warthelandu (Kraju Warty), okupant dążył do całkowitego wyniszczenia pierwiastka polskiego. W związku z tym podziemie nie zdołało rozwinąć się na tym obszarze w takim stopniu jak w Generalnym Gubernatorstwie. Okręg ZWZ-AK Poznań nie był w stanie prowadzić działalności antyniemieckiej na szeroką skalę. Nie oznacza to jednak, że nie odniósł sukcesów w walce z wrogiem. Jednym z największych było zniszczenie w nocy z 20 na 21 lutego 1942 r. magazynów wojskowych w poznańskim porcie.