Aktualności - Historia i Tradycja

26 października 2020 r. zmarł podinspektor Policji w stanie spoczynku, doktor hab. Bolesław Sprengel, profesor Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu (Wydział Nauk o Polityce i Bezpieczeństwie, Katedra Bezpieczeństwa Narodowego). Był historykiem i politologiem, absolwentem Wydziału Humanistycznego (kierunek historia) tegoż uniwersytetu. Miał 68 lat.

Groźny bandyta, który każdy swój występ znaczył wielką kałużą krwi, aż sam w niej legł, trafiony kulami policji – takie epitafium ukazało się w gazetach w końcu września 1923 r., po śmierci Jana Stolorza, niespełna 30-letniego bandyty z Szopienic, który przez dwa lata terroryzował ludność Górnego Śląska, drwiąc sobie z policji

Ostatnim z jesiennej serii zamachów „Agatu" na funkcjonariuszy działających na terenie warszawskich więzień Pawiaka i Gęsiówki, był atak na jednego z zastępców komendanta Pawiaka: SS-Scharführera Engelbertha Frühwirtha, wyjątkowego zwyrodnialca spod znaku SS, znęcającego się nad więźniami i biorącego udział w egzekucjach przeprowadzanych w ruinach getta i w Lesie Sękocińskim.

Któż nie pamięta kultowej dziś sceny z filmu „Vabank”, w reżyserii Juliusza Machulskiego, w której czasie rozmowy pomiędzy Kwinto, Moksem i Duńczykiem, wspominają oni o postaci komisarza PP Przygody:

Trzej piekarze i rzeźnik, odsiadujący w więzieniu mokotowskim w Warszawie długoletnie wyroki za ciężkie przestępstwa kryminalne (jeden nawet dożywocie), z zimną krwią zamordowali w nocy z 21 na 22 kwietnia 1923 roku trzech strażników. Był to jeden z najbardziej tragicznych finałów ucieczek zza krat w historii polskiego więziennictwa.

Była to sprzeczna z prawem międzynarodowym próba legitymizacji przez ZSRR aneksji terenów II Rzeczypospolitej okupowanych w konsekwencji agresji ZSRR na Polskę we wrześniu 1939.

Dziś na Placu Artystów w Kielcach została otwarta wystawa „Państwowy Korpus Bezpieczeństwa – Policja Polskiego Państwa podziemnego w dokumentach”. W wydarzeniu udział wziął Wojewoda Świętokrzyski Pan Zbigniew Koniusz, Komendant Wojewódzki Policji w Kielcach nadinsp. Paweł Dzierżak oraz pełniąca obowiązki Zastępcy Naczelnika Delegatury IPN w Kielcach Pani Patrycja Zatorska-Milewska.

Jesień na dobre zagościła za oknami, a aura dobitnie przypomina o zmianie pory roku. Nastanie jesieni nieodzownie łączy się z świętowaniem rocznic odzyskania przez Polskę niepodległości. Faktycznie 7 października 1918 r., po 123 lata niewoli, w „Monitorze Polskim” została opublikowana Deklaracja Niepodległości Polski ogłoszona przez Radę Regencyjną. Przeszło miesiąc później, 10 listopada 1918 r. specjalnym pociągiem z Berlina przybył do Warszawy uwolniony z twierdzy magdeburskiej Józef Piłsudski, któremu 11 listopada 1918 r. Rada Regencyjna przekazała władzę wojskową i naczelne dowództwo podległych jej wojsk polskich.

20 października 1939 r. Niemcy przeprowadzili w Wielkopolsce pierwsze masowe egzekucje polskiej inteligencji i warstwy przywódczej. Zbrodnie odbywały się w ramach planowanej od miesięcy akcji pod kryptonimem „operacja Tannenberg”. Tylko do końca 1939 roku Niemcy na ziemiach wcielonych do III Rzeszy zamordowali 40 tysięcy polskich obywateli. Niemcy wprowadzili tu znacznie większy terror niż na terenie Generalnego Gubernatorstwa. Na tych ziemiach od pierwszego dnia agresji niemieckiej w 1939 roku terror i egzekucje były codziennym doświadczeniem Polaków.

4 lutego 1922 roku, od rana, w sekretariacie dyrektora Departamentu Bezpieczeństwa Publicznego i Prasy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, dr. Stanisława Urbanowicza, panowało nerwowe podniecenie. Do godziny 10, o której miała się rozpocząć narada w sprawie bezpieczeństwa publicznego w kraju, pozostało jeszcze pół godziny. Obszerny dyrektorski gabinet był już przygotowany na przyjęcie gości.