Aktualności - Historia i Tradycja

Traktat pokojowy zawarty w Rydze 18 marca 1921 r. kończył wojnę polsko-bolszewicką i wyznaczał granice państwa polskiego na wschodzie. Stanowił o odszkodowaniach dla Polski i miał regulować sprawy repatriacji oraz polityki wobec ludności polskiej na terenie Rosji Sowieckiej.

Los polskich jeńców został przesądzony dość szybko, prawdopodobnie jeszcze przed zakończeniem „czekistowskiego rozpracowania”. Wszyscy oni należeli do polskiej elity intelektualnej, co równoznaczne było z uznaniem ich za „wrogów klasowych” państwa sowieckiego. Samo to wystarczało, aby wydać na nich wyrok śmierci, co od czasu rewolucji stanowiło dla władz sowieckich najszybszą i najskuteczniejszą formę likwidowania wszelkich wrogów klasowych, którzy dostali się w ich ręce.

Franciszek Banaś urodził się w 1901 roku. W wieku niespełna 18 lat wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej (1919-1920), w trakcie której został ciężko ranny. W 1924 roku wstąpił do Policji Państwowej, i jako funkcjonariusz Okręgu VII Krakowskiego pełnił służbę w policji rzecznej na Wiśle w Krakowie w okresie dwudziestolecia międzywojennego. We wrześniu 1939 roku brał czynny udział w wojnie obronnej walcząc z niemieckim agresorem, a po ustaniu działań wojennych wrócił do Krakowa, gdzie mieszkała jego rodzina.

7 marca trzydziestoosobowa grupa uczniów z klas policyjnych wraz z opiekunami i dyrektor szkoły p. Renatą Kozakiewicz kolejny rok z rzędu wzięła udział w lokalnych wydarzeniach w Małej Wsi i Starych Gałkach, organizowanych w ramach ogólnopolskich obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych, objętych patronatem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Pana Andrzeja Dudy. Komendę Główną Policji reprezentował przedstawiciel naszego biura.

Wieczorem, 5 marca br. w Bazylice pw. Świętego Krzyża w Warszawie odprawiona została Msza św. w intencji ofiar zbrodni katyńskiej. Policję reprezentowali: dyrektor Gabinetu Komendanta Głównego Policji insp. Sławomir Litwin oraz dyrektor Biura Edukacji Historycznej-Muzeum Policji KGP nadkom. Krzysztof Musielak.

5 marca 2020 roku o godzinie 11.00 w Sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Łodzi odbyła się uroczysta Msza Święta w intencji Ojczyzny oraz poległych i pomordowanych funkcjonariuszy Policji Państwowej II RP. W 1940-tym roku funkcjonariusze NKWD zamordowali prawie 22 tysiące Polaków.

Przez pół wieku treść notatki Berii do Stalina z propozycją rozwiązania kwestii polskich jeńców była najpilniej strzeżoną tajemnicą państwową ZSRR. Prawda nie miała nigdy ujrzeć światła dziennego. Usiłowano ją zatrzeć szermując na co dzień hasłami o nierozerwalnej przyjaźni polsko-radzieckiej. Zapomniano jednak, że na kłamstwach przyjaźni się nie zbuduje.

Formalne zobowiązanie do wymierzonej przeciwko Polakom współpracy pomiędzy policjami politycznymi obydwu krajów czyli Gestapo (Geheime Staatspolizei) i NKWD (Narodnyj Komissariat Wnutriennich Dieł), rządy III Rzeszy i Związku Radzieckiego zawarły w „Traktacie o granicach i przyjaźni” z 28 września 1939 roku.

- Wszyscy są zatwardziałymi wrogami władzy sowieckiej, pełnymi nienawiści do ustroju sowieckiego (...). Sprawy należy rozpatrzyć bez wzywania aresztowanych i bez przedstawiania zarzutów, decyzji o zakończeniu śledztwa i aktu oskarżenia - pisał o polskich oficerach szef NKWD Ławrientij Beria.

Początkowo nie funkcjonowało nic, co można by określić jednolitym umundurowaniem dla funkcjonariuszy Policji Państwowej. Była to jedna z pozostałości po organizacji służb bezpieczeństwa w poszczególnych zaborach. Noszono mundury Wojska Polskiego, armii państw zaborczych a nawet przerabiane ubrania cywilne. Aby nie było to przyczyną nadużyć, zalecano m.in. odpruwanie z mundurów wojskowych dystynkcji i noszenie na lewym ramieniu białej opaski z literami P.P. albo przyszywanie dystynkcji policyjnych, wykonanych własnym kosztem.